Өнер • 02 Тамыз, 2022
Өнер мен жанкештілік бір ұғым іспетті. Жанкештілік жоқ жерде өнер адамының өрісі жіңішкермек, тынысы тарылмақ. Қайбір жолы Мұхтар Әуезовтің өмірдерегіне көз жүгірте отырып, қуғын-сүргін мен мехнаттан көз ашпаған жылдарына куә болдық. «Апыр-ай, осындай аласапыран дәуірде, керуені кері айналған заманда қалайша кесек-кесек, қадау-қадау шығармалар қалдырған?» деген ойға қалғанбыз. Бақсақ, мұның астарында жанкештілік атты алып ұғым жатыр.
Әдебиет • 01 Тамыз, 2022
«Магиялық реализм» терминін алғаш рет неміс өнертанушысы Франц Ро сурет өнеріне қолданды. Одан соң Ортега-и-Гассет магиялық реализмнің әдебиеттегі орны жайлы сөз қозғады. Латын Америкасы прозасында XX ғасырдың орта тұсында термин бірегей бағытқа айналып, әлем оқырмандарының жоғары қызығушылығына ие болды.
Өнер • 31 Шілде, 2022
Гений сөзі орыс тілінен «данышпан» деп аударылады. Данышпан – таланттан жоғарғы дүние. Яғни асқынған талант, асқан талант. Әлбетте, бұл сөзді сирек қолданамыз. Бүгін қос данышпан – Ван Гог пен Эдгар По жайын сөз етпекпіз. Егер данышпан сөзін қолдануға болатын екі суретшіні атар болсақ, бірі – Сальвадор Дали, бірі – Ван Гог болар еді. Ал бірін атар болсақ, қырман басындағы қарауылдай қарауытып Ван Гогтың жалғыз өзі қалар еді.
Әдебиет • 28 Шілде, 2022
XX ғасырдың екінші жартысында Латын Америка әдебиетінде үлкен дүмпу орнады. Рубен Дарио мен Хосе Марти бастаған модерн бағыты өзінен кейінгі қаламгерлерге едәуір әсер етті. Әлем әдебиетін Габриэль Гарсиа Маркес, Хулио Кортасар, Октавио Пас, Хорхе Луис Борхес сары-жасыл елестерімен сырқаттап үлгерді. Жұмбақ лабиринттері мен құпия түстері арқылы баураған испантілді жазушылар магиялық реализм бағытында өнімді еңбектерді дүниеге әкелді.
Әдебиет • 24 Шілде, 2022
Мәснәуи – парсының қос тармақты өлең жолы. Иран поэзиясы бергі Нима Юшидж секілді жаңа бағыттағы ақындарға дейін мәснәуи жанрында жазылған жырлар көптеп танылады. Шығысқа, арысы әлемге даңқы шыққан мәснәуилер ішінде, әрине, Руми мәснәуилерінің шоқтығы биік. Әдетте, форманы үйлестіруші көп, бірақ ішкі телегей нұр, толған мән-мағынаны қиыстырушы қаламгер сирек.
Руханият • 20 Шілде, 2022
Бала күнгі оқыған дүние адам жадында үнемі сақталып тұратыны бар. Кейінірек тәжірибе жүзінде сол бір даналық шоғыры сана түкпірінен маздап, қылаң береді. Білім мен тәжірибенің ұштасуы білгеннің санаға мықтап орнығуына сеп болса керек. Ал парасат деген не? Парасат дегеніміз білімнің жүрекке еніп, адамның сол арқылы өмір сүруі екен. Егер адам бір жолдың қауіпті әрі пайдасыз екенін біліп, бірақ сол жолмен жүрсе, онда білімі парасатқа айналмағаны деп тұжырымдаймыз.
Әдебиет • 18 Шілде, 2022
Еуропа ренессансқа дейінгі дәуірде түнекті кезеңді бастан өткерді. Шіркеудің ғылымсыз епископтары басқаны былай қойғанда, жуыну үшін сабынды пайдалануды күнә деп тапты. Қала ішінде балконнан құйылатын «сары судан» сақтану үшін шляпа бас киімі мен жердегі қоқсықты баспау үшін биік өкшелі аяқ киімдер Еуропада ойлап табылды. Тазалық сақталмаған ортада оба, қотыр сынды әртүрлі аурулар жайлады, адамдар миллиондап қырылып жатты.
Қоғам • 13 Шілде, 2022
Өткен ғасырдың көзге көрініп, көңілге қонған ірі жетістігінің бірі – телефон құрылғылары. Бүгінгі таңда телефон қолданбайтын адамды кезіктіру қиын. Айшылық алыс жерлерден жылдам хабар алғызып, қашықты жақын, беймәлімді айқын еткен құрылғылар көңілге демеу. Алайда смартфон қазіргі таңда бала жұбату, тәрбиеші қызметтерін атқарып жүргені жасырын емес. Мамандар бұл қауіпті тенденция екенін айтып дабыл қағуда.
Медицина • 12 Шілде, 2022
Профтексерістер тізімі кеңейтілді
Жыл сайын Денсаулық сақтау саласында жаңа өзгерістер мен бастамалар көтеріліп, жолға қойылып келеді. Халықтың хал-ахуалын жақсартуға арналған жобалар діттеген мақсатына жетіп, тұрғындардың алғысын алуда. Бұл ретте жақында ғана Денсаулық сақтау министрлігі ел тұрғындарын профилактикалық тексеру қызметтерін кеңейту туралы бұйрықты бекітті.
Әдебиет • 11 Шілде, 2022
«Алтын бу айна көлдің бетін жабар...»
Мақтанғандай болмайық, шын сөзіміз, әлемде қазақ секілді 100 томнан асатын фольклорлық еңбегі бар халық кемде-кем. Ағылшындар англосаксондық «Беобульф» сынды эпикалық поэмаларын сөз етіп сан-саққа таратса, француздар көбіне «Ролланд туралы жырды» уағыздайды. Ал қазақ халқының жылан қабығындай қатпар-қатпар жырлары мен толғау-дастандарында, аңыз әңгімелер мен ғибратты ертегілерінде есеп жоқ. Қайсыбірін алсақ та өлмес тақырыптар мен күрделі сюжетке құрылған.
