Сараптама • 29 Желтоқсан, 2023
Экономикадағы қандай өзгеріс есте қалды?
Сонымен ресми жыл да аяқталды. Төккен тер, жеткен жетістік, кездескен қиындық, секем көңіл – бәрі бар. Дағдарыс салқыны әлі тарқамағанына қарамастан биыл отандық экономиканың өсімі 4 пайыздан асты. Ішкі жалпы өнім көлемі 4,9 пайыз болды. Жан басына шаққандағы ішкі жалпы өнім көлемі 11,5 мың доллардан 13,3 мың долларға дейін өсті. Инфляцияның баяулағаны да айта жүретін жетістік. Сондай-ақ осы жылы ел экономикасына шетелдік инвестиция тарту ісі де қарқынды жүрді.
Кәсіпкер • 29 Желтоқсан, 2023
Ұлттық экономика министрлігінің мәліметі бойынша, 2023 жылдың 11 айында жалпы субсидиялау құралы аясында 9 мыңнан астам кәсіпкер жалпы сомасы 680 млрд теңгені құраған несиемен қамтамасыз етілген. «Мемлекет тарапынан кепілдеме беру» құралы бойынша 7 мыңға жуық кәсіпкер 270 млрд теңгеге несие алған. 370-ке жуық кәсіпкерге 1,4 млрд теңге грант берілген және жетіспейтін инфрақұрылым бойынша мемлекет тарапынан 23 жобаға қолдау көрсетіліпті.
Несие • 27 Желтоқсан, 2023
Арзан автонесие үмітті ақтамады
2015 жылдан бері жеңілдетілген автонесие бағдарламасы жұмыс істеді. Арагідік тежеліп қалған кезі бар, дегенмен кейін қайта жалғасқан. Бірақ кейінгі жылдары бұл бағдарлама көпті жарылқай алмады.
Қаржы • 25 Желтоқсан, 2023
Республикалық бюджет: шығын көп, табыс аз
2023 жылдың қаңтар-қыркүйегінде республикалық бюджеттің табысы 12,9 трлн теңге болды, бұл былтырғыдан 9,7 пайызға көп. Ал шығын 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бірден 22,5 пайызға көбейіп, 15,3 трлн теңгеге жетіпті.
Қоғам • 25 Желтоқсан, 2023
Үлескердің заңды мүддесін кім қорғайды?
Жылына бірнеше рет отандық телеарна жаңалықтарынан газет ақпараттарынан алданған үлескерлер туралы кемі оншақты рет тыңдаймыз, оқимыз. Биыл елімізде 13,3 млн шаршы метр тұрғын үй салынса, соның 12,2 млн шаршы метрін жекеменшік тұрғын үй компаниялары салыпты. Соның ішінде 5,4 млн шаршы метрі халық қаражатына салынған. Яғни үлестік құрылыс нысандары деген сөз.
Өндіріс • 25 Желтоқсан, 2023
Экономиканы өрге сүйреген өнеркәсіп
Экономиканың қозғаушы күші – өнеркәсіп. Бірақ бұл бұлжымас ақиқатты өмірде іске асыру қиынның қиыны. Біздің ел әу бастан шикізаттық сатылымға арқа сүйейтін ел, десе де әр жылдары әртүрлі бағдарлама аясында өнеркәсіпті дамытуға күш салып келеді. Бірі – нәтижелі, бірі – нәтижесіз. 2023 жылы да бұл салада аз жұмыс атқарылған жоқ. Жалпы сомасы 376,3 млрд теңгеге 91 өнеркәсіп нысанының іске қосылуының өзі – тәуір көрсеткіш.
Экономика • 20 Желтоқсан, 2023
2023 жыл: Ел экономикасының өсімі
2022 жылы болған геосаяси тәуекелдерден кейін Қазақстан 2023 жылға дайын болды. Сондықтан болар осы жыл ел экономикасы үшін сәтті өрбіді. Ең бастысы, баға өсімі тежелді. Бұл ретте Ұлттық банктің де, Үкіметтің де еңбегін атап өту маңызды. Биыл қаңтар-қараша аралығында экономикалық өсім қарқыны 4,9 пайызды құрады. Өткен жылдың сәйкес кезеңінде бұл көрсеткіш 2,7 пайызды құрағанын ескерсек, биылғы өсім – үлкен жетістік.
Қаржы • 20 Желтоқсан, 2023
Заңсыз шығарылған активтер: 1 трлн теңге мемлекет қазынасына қайтарылды
Биылдан бастап заңсыз шығарылған активтерді қайтару белсенді жүргізіліп жатыр. Мемлекет басшысы бұл іске ерекше маңыз беріп, арнайы заңға да қол қойды. Бас прокуратураның жанынан комитет те құрылды. Қазіргі уақытта қазынаға қайтарылған қаржы көлемі 945 млрд теңгеден асады. Активі 13 млн айлық есептік көрсеткіштен асатын немесе 44 млрд 850 млн теңгеден аса заңсыз қаржы жиғандар заң қырына ілігеді.
Экономика • 16 Желтоқсан, 2023
Мұнай саласы Қазақстанның тәуелсіз ел ретінде еркін өмір сүріп, әлемдік кеңістіктегі орнын айқындауына үлес қосты. Қара алтын өндірісінің арқасында қазынаға мол қаржы түсті, соның нәтижесінде Ұлттық қор құрып, келер ұрпақтың меншігіне арнап актив жия бастадық. Жеріміздің астына жасырынған қазба байлық халықтың әл-ауқаты мен бақуатты тұрмысына тікелей себепші. Егемендікті жариялаған әдепкі жылдарда шамамен 26 млн тонна мұнай қазып алсақ, бұл көрсеткіш жаңа ғасырдың басында 30 млн-ға жетіп, арада он жыл өтер-өтпесте екі есе өсіп шыға келді. Қазір Қазақстан жылына 80-90 млн мұнай өндіруге қабілетті. Оның 80 пайызы экспортталады.
Пікір • 13 Желтоқсан, 2023
Бізді бір құтқарса, мейірім құтқарар. Тап қазір мейірімге зәруміз. Әлемдегі әлімжеттік операциялары тап осы мейірімнің жоқтығынан, тату дипломатияны құптамағандықтан туындап жатыр. Қоғам ішінде мейірім кімге көрсетілуі керек? Бәріне. Анаға да, әйелге де, балаға да, досқа да, жолдасқа да, ұжымдасқа да. Мейірім сызығынан аттап кеткен адамның тартатыны тек азап. Айнала, туған-туыстың сенен мейірім көруі – әрі-беріден соң заңды нәрсе. Ал біз елеп-ескере қоймайтын, елеусіз жүрген еңбек адамдарын бір уақ еске алып, бір уақ қуантып қою ше?