«Сабақты зерттеу» деген сөз тіркесі жаңа ғасырдың алғашқы ширегінде білім үрдісіне дендеп кіре бастады. Заманауи дағдыларды үнемі жетілдіріп отыру ұстаздарға қашанда маңызды. Бұл тәсіл арқылы оқытушылар кәсіби біліктілігін тұрақты түрде шыңдап, өзара бірлеседі, педагогикалық идеяларды бөлісуге ыңғайлы орта құрады. Сол себепті Астанада өткен конференция «Сабақты зерттеу: үздік оқу мен оқытуға ұмтылу» тақырыбында өтті. Негізгі спикерлер қатарында әлемдік деңгейдегі білім берудің ең беделді сарапшылары бар. Атап айтсақ, Норвегиядан Ойстейн Кристиансен, Литвадан Дариус Радкевичюс, Ұлыбританиядан Сара Селезнев, Жапониядан Ширли Тан, Германиядан Клара Кагер сынды мамандар пікірлерін ортаға салып, тәжірибелерін бөлісті.
Жиынның ашылуына Премьер-министрдің орынбасары Тамара Дүйсенова қатысып, Үкімет басшысы Олжас Бектеновтің конференция қатысушыларына жолдаған құттықтауын жеткізді.
Бұдан кейін сөз алған «WALS» президенті Кэтрин Льюис конференция маңызына тоқталды.
«Мен NIS Педагогикалық шеберлік орталығына, Оқу-ағарту министрлігіне конференцияны ұйымдастырудағы жұмысы әлемнің көптеген елінен педагогтердің қатысуын қамтамасыз еткені үшін алғысымды білдіремін. Бұл – білім саласындағы инновациялық идеяларды мемлекеттік деңгейде қолдаудың жарқын үлгісі дер едім. «Lesson Study» – өте қарапайым идея. Шәкірттеріңіздің қалай білім алып жатқанын бақылап, әр сабаққа мұқият дайындалуын зерттеуден артық не бар? Бұл – өте қарапайым болып көрінгенмен, жүйелі зерттеуді талап ететін тәсіл», деді К.Льюс.
2015 жылы Назарбаев зияткерлік мектептері Дүниежүзілік Сабақты зерттеу қауымдастығының (WALS) сарапшылық кеңесіне мүше болып, ресми түрде мойындалған. Осылайша, еліміз халықаралық деңгейдегі ғалымдармен бірге әлемдік зерттеулерге қатысып, «Lesson Study» әдісі бойынша жеткен жетістіктерді таныстыруға мүмкіндік алған.
«Біз Дүниежүзілік Сабақты зерттеу қауымдастығының XVI Халықаралық конференциясын өткізу мүмкіндігіне ие болғанымызды мақтан тұтамыз. Қабылдаушы тарап – «Назарбаев зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымының Педагогикалық шеберлік орталығы. Бұл орталық мұғалімдердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастырумен әрі өткізумен айналысып, соның аясында 2012 жылдан бері оқу ошақтарында Сабақты зерттеу (Lesson Study) тәсілін енгізіп келеді. Педагогикалық шеберлік орталығы – осы тәсілдің жаршысы. 2015 жылдан бері халықаралық «WALS» конференцияларына қатысудың арқасында еліміздегі мұғалімдер қысқа уақыт ішінде әлемдік қауымдастықтың маңызды бөлшегіне айналды. Бұл конференция «Сабақты зерттеу: үздік оқу мен оқытуға ұмтылыс» тақырыбы арқылы осы тәсілді қолданатындарды біріктіреді. Біз оқыту мен оқуды жақсарту жөніндегі зерттеулерді, сондай-ақ сабақты зерттеу саласындағы тәжірибелерді бөлісу үшін осы конференцияға 27 елден келген 664 делегат пен оқытушыларды қуана қарсы алдық. Төрт негізгі спикер, 12 симпозиум, 13 шебер сабақ, 286 баяндама, 77 постер таныстырылымы мұғалімдерге тәжірибе алмасуға және әлемнің әр түкпірінен келген әріптестермен байланыс орнатуға үлкен мүмкіндік береді», деді Педагогикалық шеберлік орталығының директоры Жанбота Қабдыкәрімова.
Еліміз жаһандық «WALS» эстафетасын 2023 жылдың қарашасында Нидерландта қабылдаған еді. «World Association of Lesson Studies» президенті Кэтрин Льюис пен «Назарбаев зияткерлік мектептері» Педагогикалық шеберлік орталығының директоры Жанбота Қабдыкәрімова «WALS 2024» халықаралық конференциясын Қазақстанда өткізу туралы келісімшартқа қол қойды. Халықаралық форум бұған дейін Сингапур, Ұлыбритания, Жапония, Қытай сынды елдерде ұйымдастырылды.
Жапониядағы Нара Білім беру университетінің профессоры Такаши Накаидің айтуынша, мұғалімге ең маңыздысы – білім беру емес, оқушының қызығушылығын ояту.
«Жаңадан келген педагогтер бастысы оқыту, үйрету деп ойлайды, бұл – үлкен қателік. Себебі мұғалімнің оқытуы мен оқушының білім алуы арасында біршама айырмашылық бар. Біз 2-ден 7 жылға дейін тәжірибесі бар жас мұғалімдерден сауалнама алдық. Олар тәжірибе жинай келе, «Мен нені істеуім керек?» деген сұрақтан «Оқушы нені жасағысы келеді?» деген мақсатқа көшетінін анық аңғардық», дейді ол.
Осы форумда «WALS» тарихындағы рекордтық көрсеткіш орнатылды. Яғни зерттеулер саны 850-ге жетті. Оның 86 пайызын еліміздің мұғалімдері дайындаған.
«Бұл конференция – білім саласындағы жаңа бағыттар мен заманауи тәсілдерді талқылауға арналған бірегей алаң. Осы жиынға елімізден 500-ге жуық педагог қатысып отыр. Олардың арасында 300 мұғалім өз зерттеу жұмысын таныстырды. Әлемдік деңгейдегі сарапшылар да ой алмасып, жаңаша оқыту жүйесін ұсынды. «Сабақты зерттеу» тәсілі – педагогтердің бірігіп, сабақты жоспарлау, жүргізу және талдау арқылы оқыту сапасын жақсартуды мақсат ететін кәсіби даму әдістемесі. Бұл әдіс қазір әлемнің көптеген елінде қолданысқа еніп, тиімділігін дәлелдеді. Он жылдан бері Назарбаев зияткерлік мектептері «Сабақты зерттеу» тәсілін еліміздегі жалпы білім беретін мектептерге енгізумен айналысып келеді», деді NIS ДББҰ басқарма төрағасы Әнуар Жанғозин.
Жиын барысында дәстүрлі сессиялардан бөлек, мұғалімдер тәлімгер сағаты, шығармашылық зертхана, автограф сессиясы, сұрақ-жауап форматындағы интерактивті іс-шараларға қатысты.
«Бұл конференцияның ұстаздар үшін маңызы өте жоғары. Себебі мұнда сабақты қызықты ұйымдастырып, тиімді талдау жайы жан-жақты қарастырылады. Оқытудағы ең негізгі мәселе – зерттеуде. Кез келген ұстаз білім беріп қана қоймай, шәкіртінің тақырыпты толық түсінгеніне көз жеткізуге тиіс. Ол үшін ұстаз әр сабақты зерттеп, талдау керек. Өзім жапондардың өткізген симпозиумына қатыстым. Еліміздің білім саласын жақсартуға байланысты сапалы әдістеме мен технологиялар келгеніне көзім жетті», деді Тұрақты білім беруді дамыту қоры Қамқоршылық кеңесінің төрағасы Күләш Шәмшидинова.
Премьер-министрдің орынбасары Тамара Дүйсенованың айтуынша, «Сабақты зерттеу» тәсілінің ауқымын кеңейту – білім сапасын жүйелі арттырудың негізгі шарты болмақ. Аталған әдіс қазір елдегі мұғалімдердің біліктілігін арттыруға бағытталған оқу бағдарламасына жеке бөлім ретінде енгізілген. Назарбаев зияткерлік мектептерінің педагогикалық шеберлік орталығы бүгінде «Сабақты зерттеу» идеяларын ілгерілету жөнінде көрші мемлекеттердің педагогтері арасында үлкен жұмысты бастады.
