Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
1007 материал табылды

Пікір • 01 Маусым, 2023

Бірлік туралы әпсана

Атамыз қазақ «Бірлік бар жерде – береке бар» деп тегін айтпаған. Сол сияқты ойшыл-кемеңгер Абай атамыз өзінің алтыншы қарасөзінде, «бірлік дегеніміз – малға (дүниеге) бірлік емес, ақылға бірлік» деген көреген тұжырымын айта отырып: «Бірлік малға сатылса, нағыз антұрғандықтың басы осы», дейді. Ал атақты Бұқар жырау бабамыз, алты Алаштың баласын береке-бірлікке шақырып: «Айнала алмай ат өлсін, Айыра алмай жат өлсін, Жат бойынан түңілсін, Бәріңіз бір енеден туғандай болыңыз!», – деп толғаса, шығыс халықтары көп айтатын: «Бірлігі мығым сауысқан – бұғы аулайды», деген тәмсілдің де маңызы зор.

Таным • 30 Мамыр, 2023

Жамбы

Жамбы көне түрік тілінде «ямбу», яғни құймалы алтын немесе күміс ұғымын білдіреді. Жамбы ірі қара немесе ұсақ малдың тұяғы мүсіндес болғандықтан, тайтұяқ, қойтұяқ, аттұяқ, асық жамбы, бесік жамбы, түйекөз жамбы, қойбас жамбы, т.б. деп аталған.

Руханият • 23 Мамыр, 2023

Бота қайырған жорға

Атам қазақтың ауызекі сөзінде «Жүйрік баптап, шайқалтып жорға мінген» деген теңеу бар. Мұндағы «жорға» ұғымы жылқының қозғалысын білдіретін жүріс түрі.

Жәдігер • 22 Мамыр, 2023

Қайып ханның хаты

Астана қаласындағы Юнус Эмре атындағы Түрік мәдени орталығы өткен жылдары елорда төрінде «Османлы мемлекеті мен Орта Азия хандықтары қарым-қатынас құжаттары» атты көрме ұйымдастырды. Осында 1703 жылдан 1730 жылға дейін Османлы империясына билік жүргізген ІІІ Ахмет сұлтанға жолданған қазақ ханы Қайыптың хаттары қойылды.

Пікір • 21 Мамыр, 2023

Шынайылығы жоқ шаңырақ

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жуырда еліміздің әлеуметтік-эко­но­микалық даму мәселелер жөніндегі кеңей­тілген кеңесте күрделенген экономика­лық салаларға тоқтала отырып, бүгінгі қоғамдағы отбасы тәрбиесіне қатысты мынадай ой айтты:

Тарих • 11 Мамыр, 2023

Қазақ ордасындағы хан сайлау дәстүрі

Қазақ қоғамының берік ұстын­дарының бірі – хан сайлау дәстүрі. Билік алмасудың мұн­дай өзгеше үлгісі еркіндігі мол көшпелі әскери жауынгерлік ортада айрықша ұтымды болып шығады, ағайынның татулығын, елдің бірлігін қамтамасыз етеді, өлген әміршінің артында қалған балалардың немесе көлденең үміт­керлердің өзара қырқысына жол бермейді. Ең бастысы, ұлыс билігі барлық уақытта да кәме­леттен озған, біршама тәжірибе жинақтаған, беделді, жауынгер адамның қолында болады.

Руханият • 11 Мамыр, 2023

«Ақ шом» айналымы

Ресей саудасы келмей тұрғанда Шығыста Қытайдан, түстікте Бұхар өлкесінен келетін керуендер халықтың сұранысын қана­ғаттандырып тұрған. Әрі күзде солтүстіктегі қазақ малшылары өзінің жүн-жұрқасын түйеге қомдап, оңтүстікке аттанатын. Әр үйден, ауылдан белгілі азаматтар ере шығады. Осы керуенді халық арасында «Ақ шом» деп атаған.

Оқиға • 09 Мамыр, 2023

Сексен жылдан соң табылған...

Ресми дереккөзге жүгінсек, қан майданға Қазақстаннан аттанғандардың ­410 мыңы­ қайта оралмаған. Бұл жауынгерлердің 350 мыңы қазақ ұлтының өкілі болса, осы­лардың 271 мыңы хабар-ошарсыз кеткендер қатарында екен. Сол хабарсыз кеткен көп қазақтың бірі – Қайыржан Тікшекеев есімді жауынгердің мүрдесі 2020 жылдың наурыз айында Украинаның Киев облысына қарасты Макаровский ауданының Боровка селосы маңынан табылды. Сол жылдың қазан айында қазақ жауынгерінің сүйегі Астана қаласына ұшақпен жеткізіліп, елордадағы Әскери-тарихи музейде марқұмды ұлықтау іс-шарасы өткізілген соң, кіндік қаны тамған Дәуқара ауылындағы ­ата-баба қорымына жерленді. Осылай қатардағы солдат Қайыржан Тікшекеевке 80 жылдан кейін ғана туған жерінен топырақ бұйырды.

Тарих • 09 Мамыр, 2023

Тағдыр батыр еткен тұлға

Екінші дүниежүзілік соғыс тарихында Кеңес Одағының Баты­ры атағын алған фашист Германия әскері Вермахтың кіші коман­дирі ұлты неміс жігіті болғанын көбіміз біле бермейміз. Бұл батырдың аты-жөні – Фриц Шменкель (Fritz Schmenkel) екен.

Пікір • 20 Сәуір, 2023

Өнегелі отбасы қағидаты

Қоғамды тану сол ортада өмір сүріп жат­­қан адамдарды танудан басталады. Ал адамды танудың жолы – ол өмір сүрген отбасы, ошақ қасы оған қандай тәрбие бер­ді, соған көңіл аударамыз. Яғни ізгі адам өнегелі, ізгі отбасының – жемісі.