Тарих • 27 Наурыз, 2023
Балконда музыка тыңдап, темекі шегіп отыратын екі бозбала есіңізде шығар? Ол заманның есейіп қалған оқушыларының көп жүретін жері көше, ал фильмдегі екеудің отбасы мен көшеден бөлек оңаша уақыты балконда өтеді. 1988 жылы режиссер Қалықбек Салықов Олжас Сүлейменовтің «Балкон» поэмасының желісімен түсіріп, сол жылы жарыққа шыққан «Балкон» фильмі емеурінге толы, аса күрделі туынды. Тіпті алғаш көрген адам соғыстан кейінгі Алматының бір ауданы көлеміндегі картина, ностальгия ретінде қабылдауы да мүмкін. Алайда режиссер мүлде басқа дүниелерді ымдайды да отырады. Туындының өне бойы ым мен емеуріннен тұрады. Ана бір жуан қарын арызқой мен күйеуі ішкіш әйел, Боря ағайдан басқасында айқай жоқ десе болады. Бұл көркем туындының жетістігі емес пе? Бұрын көргендерге бұл киноны қайта көруді, көрмегендерге аса ыждаһаттылықпен тамашалауға кеңес берер едік.
Елорда • 27 Наурыз, 2023
Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мейрамында Астанадағы күйшілер аллеясында «Домбыра» ескерткіші ашылды. Елордадағы Дина Нұрпейісова тас тұғырға көтерілген күйшілер аллеясында тойланған Наурыз тойы осындай игілікке ұласты.
Мереке • 22 Наурыз, 2023
Егемендікке барар жолдың іргетасын қалаған еркіндік аңсары, дәстүрдің жаңғыруы – Наурыз мерекесі мен Наурызнама қазақ даласында әнмен басталады. «Базарың құтты болсын, ардақты елім!» деп атақты жәрмеңкенің өзін әнмен ашқан қазақ жер дүниені жаңартып жыл келіп жатқанда аспандатып әнге баспай қалсын ба? Мінген ат, жүгірткен тазы, салған қыран құсын былай қойғанда, «Қымыз құйғышы», қойшысына дейін түгендеп, рет-ретімен тұрмыс-тіршілігіне етене кез келген құбылысты әнге қосқан өнер иелері жыл басы деп жар салғанда қандай?!
Мереке • 20 Наурыз, 2023
Басқаны қайдам, бізге көктем жаңа жылдың келуімен, Наурыз тойымен сипатталады. «Ескіше наурыз 13-інен 14-іне қарағанда туады» дегенді бұрын үлкендерден жиі естісек те, мән бермеппіз. Күн мен түн теңеліп, жылдың келетін уақыты осы 13-і екенін өткенде ақын Светқали Нұржан facebook парақшасында жазды. Оқыған бойда наурыздың 17-сі күні арнайы тексерсек, расымен күн түннен 10 минутқа озып, жарық жеңіп кетіпті. Көпшілігіміз аталған датаны Амал мерекесі, Көрісу күні деп танып келгенімізді неге жасырайық?
Қазақстан • 16 Наурыз, 2023
Балаларға арналған әлемдегі ең беделді ойын-сауық брендінің бірі Nickelodeon жыл сайынғы Kids Choice Awards премиясының жеңімпаздарын жариялады. Арасында 12 жастағы Әмина Малғаждар да бар.
Поэзия • 15 Наурыз, 2023
Бұл өлеңді сонау жылдары аттың жалында, түйенің қомында дегендей жағдайда бір-ақ рет оқығанбыз. Содан есте қалыпты. Әсері де тарқай қоймапты. Әуені мен сиқырлы сазы арбаса керек. Анда-санда ақын жырларын оқығанда осы өлеңін тауып оқитын әдетіміз бар. Әйтеуір «алыстан сермеп, жүректен тербейтін» бір ғаламаты бар шығарма. Мүмкін айсыз қараңғы түні теңіз жағалап келе жатқанда ғайыптан аппақ сәуле төгіліп, айдын мен аспан арасындағы бар ғажайыпқа көз суарып үлгерген бойда әлгі жарық жоғалып үлгергендей әсер. Қас қағым. Бірақ сол қас қағым бұған дейін сезіп-білмегеніңді көз алдыңа құндақтап, көкейіңе орнатып жоқ болып кетсе... Несі бар, ондайды өмірі көрмей өтетіндер де бар емес пе? Ғажабы, Дәуітәлі Стамбековтің бұл өлеңі бірінші сыныпты бітірген жылы Балқаш көліне кетіп қалған баласы туралы болса да, қайғы-қасірет күйінен бөлек басқаша әсерге бөлейді.
Әдебиет • 12 Наурыз, 2023
Күйдің бір қасиеті аңыз шақырып тұратынында, бәлкім аңыздың өзі күй тілеп тұра ма екен? Анығы, қазақтың өмірі аңызға бергісіз, күй тіліндей көңіл баурағыштығында шығар. Көңіл күй деп айта ма әйтпесе? «Бүкіл қазақ даласы ән салып тұрғандай» деген атақты сөзді өткенде басқаша түсіндірген жазбаға кездестік.
Руханият • 07 Наурыз, 2023
Біздің ата-бабаларымыздың мыңжылдық тарихында аналарға деген құрмет балбал тастардағы мүсіндерден де көрінетін шығар. Ұлы дала төсіндегі тас мүсіндер, балбал тасқа айналған әзіз аналар қасын керіп, ерінің қасында кең даласын әлі күнге күзетіп тұрғандай. Түркілер мәдениетіне жататын таңғажайып ескерткіштердің тылсымы, құпиялы күрсінісі жаныңды баурамай қоймайды. Еріксіз айналып келіп қайта қарайсың.
Поэзия • 06 Наурыз, 2023
Әдебиет • 05 Наурыз, 2023
Наурыздың 5 жұлдызы ұлт көсемі, Алаш арысы Әлихан Нұрмұхамедұлы туғаны, бәлен жыл өткенде Сталиннің дәл осы күні өлгені тарихи факт. Ал кезінде Қарағандыдағы Октябрь ауданы Әлихан Бөкейхан есіміне ресми берілген 13 желтоқсан – дүниеге Алашорда үкіметі келген күн. Мұны сол кездегі билік басындағылар біліп-білмей істегенінен хабарымыз жоқ. Алайда кеше, 5 наурыз – Алаш арысы туған күні Астанадағы музыкалық жас көрермендер театрында көрермендерге жол тартқан «Әлихан Бөкейхан – ұлт азаттық күрескері» деректі фильмі біз үшін жаңалық болды.
