Дархан ҚЫДЫРӘЛІ
Дархан ҚЫДЫРӘЛІ«Egemen Qazaqstan»
167 материал табылды

Руханият • 19 Қараша, 2019

Ер Едіге және елдік мүдде

Биыл Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша Ұлық Ұлыс – Алтын Орданың 750 жылдығы жер-жерде аталып, тағылымды шаралар өтуде. Сонымен қатар Еуразия кеңістігіндегі осы алып мемлекеттің іргесі сөгілгеніне де 600 жыл болыпты. Мұның бір айғағы – әйгілі Едіге дастаны.

Руханият • 13 Қараша, 2019

«Атыңнан айналайын, Әулие ата»

Талайлы тарихымызда Тараз-Таластың алар орны айрықша екені даусыз. Екі мың жыл бұрын негізі қаланған, Батыс Түрік қағанаты салтанат құрған, күллі түркі жұрты ислам дінін қабылдаған, ғылым мен мәдениеттің мәйегі болған, Фирдоуси, Рудаки сынды әлемге әйгілі Шығыс шайырлары жырларын тарту еткен, әйгілі Талас құрылтайы өткен, Қазақ хандығының құтты қазығы қағылған қасиетті қаланы халқымыз әспеттеп Әулие ата деп атаған.

Әлем • 14 Қазан, 2019

Түгел түркіні түгендеген

Тамырын тереңге тартқан, тарихы тағылымды түркі дүниесі тағы бір бедерлі белесті бағындырып, биікке беттеп барады. Олай дейтініміз, 15 қазан күні бауырлас Әзербайжан елінің астанасы Бакуде өтетін Түркі кеңесінің VII саммиті бір кезеңнің қорытындысын шығарып, алдағы кезеңнің бағдарын белгілейтін басқосу болмақ.

Руханият • 20 Қыркүйек, 2019

Алаштың айбоз абызы

Қазақ әдебиеті мен мәдениетін кі­реуке қардың астынан гүл атқан жауқазындай дүркірете жасартып, жаңғыртып жіберген алпысыншы жылдардағы жаңа толқынның бет­бұрысты тағдыры мен талайы ұл­тымыздың даму тарихында­ бүгін­де­рі айтулы бір белес болып қалды.

Руханият • 13 Қыркүйек, 2019

Ұлық ұлыстың атасы

Биыл Ұлық ұлыс – айбынды Алтын Орданың құрылғанына 750 жыл толып отыр. Осыған орай Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Алтын Орданың 750 жылдығын лайықты атап өту және ұлыстың негізін қалаған Жошы хан есімін ұлықтау туралы сөздерін зор ықыласпен қабылдадық.

Аймақтар • 27 Тамыз, 2019

Екі айда еңсе тіктеген Арыс елдік пен ерліктің еңселі ескерткішіне айналды

Біз мінген жеңіл көлік Күнгейдің күн сүйген даласын таспадай тілген Батыс Еуропа – Батыс Қытай дәлізімен зулап келеді. Түркістанға қарай тиегі ағытылған жолдан жырыла шығып, Арыс өзенін кесіп өтіп, тоғыз жолдың торабындағы Арыс шаһарына арнайы ат басын бұрдық. Санада сан түрлі сұрақ. Соның бірінің жауабын айдың аманында апатқа тап болған Арыстан іздеп барамыз. 

Руханият • 19 Тамыз, 2019

Түркістанның ең ұлық ақыны – Абай

Тағдыр айдап шетел асқан Мұстафа Шоқайдың қажырлы қайраты мен мұқалмас мұраты арқылы Берлин қаласында шығып тұрған «Яш Түркістан» жорналы тұтас Түркістанға – түгел түркі әлемі мен Орталық Азияға қатысты көптеген құнды мұраны қойнауына бүгіп жатыр. Олай дейтініміз, біріншіден, «Яш Түркістан» жорналы қазіргі қазақ тіліне түгелдей аударылып, ғылыми, әдеби айналымға толық түсе қойған жоқ. Екіншіден, тұтас Түркістанның тәуелсіздігі мен тұтастығын мұрат тұтқан бұл жорналдың негізгі бағыты саяси сипатта болғанымен, басылым бетінде мәдени, рухани, тарихи, әдеби туындылар мен мақалалар жиі жарық көріп тұрған. Мәселен, шетел оқырмандары Мағжан мен Шолпанның жырларын алғаш рет «Яш Түркістан» арқылы оқыған. Мұстафа Шоқай бастаған азаттық ерлері кеңестік Түркістанда болып жатқан оқиғаларға наразылық білдірумен ғана шектелмеген, олар ұлттық тұрғыдан өзіндік ұстанымдарын да айқын аңғартып отырған.

Тарих • 03 Шілде, 2019

Ұлтшыл күрескер (соңы)

(Соңы. Басы 124-нөмірде) Бұл кездері Түркістанның азаттығы үшін эмиграцияда жүрген Мұстафа Шоқай, Тұрар Рысқұловтың жасаған батыл іс-әрекетіне жоғары баға берді. Ол 1923 жылы жарияланған «Түркістанда ұлт­тық қозғалыс» атты мақаласында Тұрар Рысқұловтың бастамасын «өзбек, қазақ, қырғыз, башқұрт және татарлар­ды біріктіретін тәуелсіз Түркістан мем­­­­­лекетін құру жолында жасалған әрекет» деп бағалап, бұл әрекеттің шы­ғыс халықтары арасында үлкен серпіліс туғызатынын қуана хабарлады.

Тарих • 02 Шілде, 2019

Ұлтшыл күрескер

Биыл ұлтымызға қызмет етудің ұлық үлгісін көрсеткен, сонысы үшін қызыл империяның қасап қырғынына ұшыраған Алаштың ардақты ұлдарының бірі, мемлекет қайраткері Тұрар Рысқұловтың туғанына 125 жыл толып отыр. Әрине, Тұрар туралы, оның бүгінгі «Егемен» – кешегі «Еңбекші қазақ» газетіне басшылық жасағаны және басқа да қайраткерлік қызметі туралы көп жазуға болады. Біз бүгінгі мақаламызда оның бұрын аса айтылмаған қыры – жасырын ұлттық ұйымдармен байланысы туралы әңгімелеуді мақсат еттік.

Президент • 29 Мамыр, 2019

Сенімге серт берген

Тарихи таңдаудың табалдырығында тұрған елімізде жұрт назары президенттікке үміткер тұлғаларға ауғаны анық. Бұл орайда сайлауалды бағдарламалары ғана емес, олардың биографиялары мен болмыс-бітімі де қоғамның қызығушылығын тудырып отыр. Халықаралық қауымдастық та зер сала зерделеп отырған сондай тұлғаның бірегейі – Қазақстан Президенттігіне «Nur Otan» партиясы атынан үміткер ретінде қатысып отырған, жаңа Қазақстанның жасампаз жылнамасында жарқырай көрінген қайраткер Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев екені ақиқат.