Дархан ҚЫДЫРӘЛІ
Дархан ҚЫДЫРӘЛІ«Egemen Qazaqstan»
168 материал табылды

06 Қыркүйек, 2017

Төр қадірін білер ме?.

Алпыс екі тамырында ата-баба қаны айналып жатқан қазақ баласына төрдің қадірі мен қасиетінің қаншалықты биік екенін айтып жатудың өзі артық шығар, бәлкім. Десе де, «балапан басына, тұрымтай тұсына кеткен» алмағайып уа­қыт­ты бастан өткергеннен кейін, баяғы бабалар басып өткен рухани әлем­ге қайырыла қарап, барымызды бағалап, жоғымызды түгендеуге молы­нан мүмкіндік туған осы бір тәт­ті де сәтті рухани жаңғыру кезеңінде сол төріміздің иесі һәм киесі төңі­регінде ойымыздағы оралымдарды ортаға салып отырмыз.

Әдебиет • 14 Шілде, 2017

Мәңгілік өмір жоқшысы

Ол – бағзыдан жет­­кен түпкі сенімді се­рт етіп, түрік бітігінде «мың жылға, тү­мен күн­ге жететін» өсиетін өр­нек­теген То­ны­көк пен ислам өр­­кениетіне тәу еткен Ясауи ара­лығындағы рухани ке­ңіс­тік­ті ұлас­тырып тұрған бір­ту­ар кемеңгер. Жа­ғы­ра­фиялық тұр­­ғыдан қарасақ алтын бе­сік, баба мекен Алтай, оғыз-қып­шақ­тың ата­жұрты Сыр бойы, кей­інгі кенже то­пырақ Кавказ бен Анадолы аймағын өз есімі ар­қы­лы біріктіріп тұрған толағай тұл­ға.

06 Шілде, 2017

Пассионарлық рухтың парасатты қаласы

Күлтегін ескерткішінде: «Түрік қағаны Өтүкен қойнауында отырса, елде мұң жоқ. Өтүкен қой­науын­да отырсаң, мәңгі елдігіңді сақтай­сың» деп, тасқа жазып қалдырған екен. Одан беріде данышпан әл-Фараби «парасатты қаланы», Асан­қайғы «Жиделібайсынды» аңсады. Бабалар армандаған Өтүкен мен Ергенеқон, жер жәннаты Жерұйық пен Жиделібайсын – соның бәрі бүгінде ақиқатқа айналып, Астана­мен астасып жатқандай...

16 Маусым, 2017

Текті Әмір

Тарихымызда қалың көпшілікке танылмай тасада қалған тұлғалар қаншама десеңізші. Қай қиырда жүрсе де еліне елеулі еңбек еткен ерен ерлердің қайсібірі тәуелсіздікпен бірге туған жерімен қауышып жатса, кейбірі көне көздердің қатары сиреген сайын ұмытылып барады. Жас ұрпақ біле бермейтін, интернеттен іздесеңіз де мардымды ақпарат табыла қоймайтын кесек тұлғаның бірі – біздің кейіпкеріміз Әмір Нәжіп.

Қазақстан • 08 Маусым, 2017

Астана саммиті: дамудың жаңа дәуірі

Бүгін, ертең елордада Шанхай ынтымақтастық ұйымына қатысушы мемлекеттердің басшылары бас қосады. Іргелі ұйым құрылғаннан бергі 16 жыл ішінде саммитке алғаш рет 6 қатысушы емес, ШЫҰ-ның толыққанды 8 мүшесі қатысуда.

06 Маусым, 2017

Темірқазық

Атамекен эпикалық санада айшықталады, туған жер қанымыздың түйіршігінде, жанымыздың түкпірінде, тарихи санамыз бен таным-түйсігіміздің терең қатпарында қатталады. Бұл тұрғыдан алғанда, туған жер тұрған жермен өлшенбейді.

31 Мамыр, 2017

Тағзым мен тағылым күні

Тағдырдың талай теперішінен өтіп, азат күнге, аңсарлы арманына қол жеткізген еліміз үшін бүгін аса маңызды күн. Бүкіл Қазақстан халқы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың осыдан тура 20 жыл бұрын арнайы Жарлығымен бекітілген атаулы дата –  31 мамырда Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күнін атап өтеді.

Руханият • 26 Мамыр, 2017

Тоныкөктей терең тұлға

Дәуірлер мен замандар ауысса да, сан қилы қоғамдық жүйелер алмасса да, қара тастың өзін кеміріп жоқ ететін уа­қыт пен кеңістік сапырылысса да, өлшемі кеміп өз­гер­мейтін, мыңқ етіп мызғымайтын, бояуы оңғанымен ішкі нәрі құлпырып қайта түлей беретін, халыққа сарқылмас өзен-өмірдің мәңгі сарынын жалғайтын рухани жауһар құн­дылықтар, мәйекті мәдени игіліктер болады. Мұндай ба­ға жетпес ақыл-ой қазыналары жекелеген халықтарды ға­на емес, тұтас адамзатты, бір өңір ғана емес, орасан ке­ңіс­тікті өркениет бесігінде тербетіп, ұшы-қиыры жоқ сал­қар уақыттың қоңыраулы рәмізіндей алыс ғасырлардан күм­­бірлеп үн қатып тұрады. Адам-қоғам-табиғаттың іл­гері жыл­жыған осынау ішкі үнінің дабысын естіп, нәзік ыр­ға­ғы­на зер салып, тамыр бүлкілін жүрек лүпіліне үйлестіріп, ай­наласын таңғажайып әсерге бөлей алатын қайталанбас тұл­ға­лар болады. Мұндай дарабоз жандар ұлттық ой-сананы жа­ңа белеске көтеріп, тұтас бір халықтың интеллектуалдық өре­сін өрісті көкжиекке жетелей береді.

03 Мамыр, 2017

​Ашина

Тарлан тарихымыз бен түйсік-санамыздың терең қатпарларында қалған жұмбақтарды аша түсетін құнды еңбегінде Рашид-ад-дин жан-жағы қамал сынды заңғар таулармен қоршалған Жерұйық мекен – Ергенеқоннан түскен Бөрте-чино жайында баяндайды. Оның «Уа, қасиетті көк бөрінің оғландары, ата жұртымызды қайтарып алайық» деген сөзінен кейін жауынгер жұрт тауды балқытып, жол салып, туған жеріне оралды дейді аңыз.

06 Сәуір, 2017

Дархан Қыдырәлі. Ергенеқон

Өткеннің өнегесі – бүгінгінің баға жетпес байлығы. Тарих – адамзаттың шындыққа айналған тағдыры. Жеткенін бағамдап, барын бағалаған қашанда жүрісінен жаңылмайды. Тарихтан тағылым түйгендер өз тағдырын айқындай алады. Бұл ретте Бродель айтқандай, тарих тұлғаларды тудырады, сол сияқты тарихты да тұлғалар жасайды.