Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясында мақтанышпен айтылатын осындай жолдар бар. Ынтымағы жарасып, бейбіт тіршілік кешіп жүрген этностардың қай-қайсысының да өз қалауларынша өмір сүруіне, ұлттық мәдениеті мен әдебиетін дамытуына, сапалы білім алуына, жеке кәсіппен айналысуына, басқа да мол мүмкіндіктерді пайдалануына мемлекет тарапынан барынша қолдау көрсетіліп, еркіндік берілуде.
Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясында мақтанышпен айтылатын осындай жолдар бар. Ынтымағы жарасып, бейбіт тіршілік кешіп жүрген этностардың қай-қайсысының да өз қалауларынша өмір сүруіне, ұлттық мәдениеті мен әдебиетін дамытуына, сапалы білім алуына, жеке кәсіппен айналысуына, басқа да мол мүмкіндіктерді пайдалануына мемлекет тарапынан барынша қолдау көрсетіліп, еркіндік берілуде.
Осылайша, ұрпақтарын өз ұлтының туған тілімен, әдеп-ғұрпымен, салт-дәстүрлерімен сусындатып жатқан өзге ұлт өкілдерінің ішінде қырғыз бауырларымыз да бар. Олардың осы бағыттағы мақсаттарын жүзеге асыруға Алматы қаласының «Достық үйі» этносаралық қатынастар проблемаларын зерттеу орталығы ұйытқы болып отыр. Бұл мекеменің қарамағында айыр қалпақты ағайындарымыз 1996 жылы «Мекен» атты қырғыз этномәдени бірлестігін ашты, кейін бірлестік мүшелері ақылдаса келе, оны «Мурас» деп өзгертті. «Мурас» деген сөзді қазақшаға аударғанда «мирас» болады.
Осы ұстаныммен ата-баба дәстүрін мирас етіп алған «Мурас» мүшелері қазақ жерінде қызмет етіп, өз өнерлері мен дәстүрін насихаттап келеді. Туған мекенінде тұрған барлық ұлттарды бауырына басып келе жатқан қазақтың мұндай ниет танытуын бұл қырғыз этномәдени бірлестігінің жетекшісі Руслан Мамыров та оң ықыласпен ауызға алады. «Қырғыздар – сауықшыл халық, бүкіл әлем халқы көз тіккен халық ауыз әдебиетінің кесек туындысы, тарихи эпос – «Манас» дастанын, халық музыкасы мен би өнерін, қырғыз ұлтына ғана тән дәстүрлі музыка аспаптарын, яғни қомыз, қыл-қыяқ, чоор, керней, сурнай, добулбас және, т.б. көзінің қарашығындай сақтап келеді», – деген Руслан Мамыров этномәдени бірлестігі мүшелері «Түркі әлемі мәдени қорымен» бірлестікте Наурыз мерекесінде киіз үй тігіп, ұлттық тағамдар көрмесін жасағанын, Алматы қалалық алаңында достық күніне орай ұйымдастырылған көрмеге атсалысқанын М.Жолдасбеков атындағы студенттер сарайында мерекеге арналған кеште өнер көрсеткенін, «Тілдерді қорғау және дамыту» аясында өткен Алматы қалалық ұйымдар байқауында ұлттық бұйымдар көрмесінен 3-орын иеленгендерін ауыз толтырып айтты.
Күрделі іс-шаралардың қатарында «Мурас» орталығы М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтымен бірлестікте Ш.Айтматов пен М.Әуезов шығармашылығына арналған дөңгелек үстел, Қырғыз Республикасының тәуелсіздік күніне орай мерекелік жиын, Ш.Айтматовтың рухына арналған еске алу кешін ұйымдастырып, Бішкекте және Ыстықкөлде қырғызстандықтардың және мекендестердің 1 дүниежүзілік форумына Қазақстан қырғыздары атынан қатысқан. Сондай-ақ жоғары оқу орындарында, яғни Қ.Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ-де өткен «Қазақстан − татулық бесігі!» және Абай атындағы Қазақ мемлекеттік университетінде ұйымдастырылған «Тіл күні» іс-шараларында қырғыз этномәдени бірлестігінің мүшелері ұлттық дәстүрдегі жетістіктерімен бөліскен.
Осылардың біріне тоқталып өтсек, Мәдениет және ақпарат министрлігінің тапсырмасы бойынша Алматы қаласының «Достық үйі» этносаралық қатынастар проблемаларын зерттеу орталығының қолдауымен «Мурас» қырғыз этномәдени бірлестігі ұйымдастырған кезекті салтанатты мерекеде Алматы қаласында тұратын қырғыздар бас қосты. Мерекелік іс-шара ресми және бейресми түрде өтті. Ресми бөлімде «Мурас» қырғыз этномәдени бірлестігінің төрағасы Руслан Мамыров кіріспе сөз сөйлеп: «Қазақ пен қырғыз – бауырлас халық. Бұл ұлттардың дәстүрі де, тілі де ұқсас. Сондықтан біздің ынтымағымыз баянды бола бертініне күмән жоқ», – деді.
Бұл басқосуда сөз сөйлеп, пікір білдіргендердің қатарында Қырғыз Республикасының Алматы қаласындағы Консулдығының бас өкілі Э.Насиров, Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығының төрайымы М.Абдралиева, «Мурас» Қырғыз этномәдени бірлестігінің қалыптасып, дамуына үлесін қосқан С.Шамыратова, Р.Акматов және, т.б. болды. Іс-шарада қырғыз елінің тәуелсіздігі, өткені мен болашағы, қазақ пен қырғыздың мәдени және тарихи байланысы, дәстүр жалғастығы сияқты мәселелер қамтылды. Осы ретте қырғыздар әлемнің 38 мемлекетін мекен ететінін айтып, «Аспанда жұлдыз көп пе? Жерде қырғыз көп пе?» деп мақалдап, мұны мақтан ететіндері де анық көрінді.
Ресми бөлімнің соңында талай жылдар бойы осы бірлестікте қызмет атқарып, қырғыздың мәртебесін биіктетіп көрсеткен ақсақалдары мен ежелері мақтау қағаздарымен марапатталып, дастарқан басында өтетін концертке шақырылды. Екі бөлімді басынан аяғына дейін жүргізген осы бірлестіктің ең жас мүшесі Тілек Сұлтан бұл кешті қырғыз елі ғасырлар бойы кешкен тарихи уақиғалардан мысалдар келтіріп, халық даналығынан нақыл сөздер, мақал-мәтелдер айтып көркейте білді.
Кештің қонағы ретінде арнайы келген Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Сұлушаш Нұрмағамбетова қырғыздың «Қырғыз жері», «Жүрегім сенің қолыңда» деген ырларымен бірге қазақтың «Тулайды жүрек» атты әнін тарту етті. Жұрттың сүйіспеншілігіне бөленіп жүрген әншінің орындауындағы әндерді халық үлкен ықыласпен қабылдады.
Артта қалған тарихымызға көз жүгіртсек, Қазақ елі қай кезеңде де қонақжайлылық танытып, сырттан келген жолаушыны құшақ жайып қарсы алған. Ал ауылы аралас, қойы қоралас жатқан қырғыз бауырларын бауырына басып, қиын-қыстау кезеңде қол ұшын беріп, әрдайым қолдап, сүйеп жүрген қазақ халқының кең пейілін бүгініміз бен кешегіміз дәлелдейді. Бүгінімізді көпұлтты мемлекеттің ауызбіршілігін арттырып, берекесін келтіріп отырған Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың ерен еңбегі мен салиқалы саясатының арқасы деп бағалауымыз керек.
Айнұр ҚАЗТУҒАНОВА,
өнертану кандидаты, М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының аға ғылыми қызметкері.
Алматы.
