Мұхтар КҮМІСБЕК
Мұхтар КҮМІСБЕК«Egemen Qazaqstan»
1001 материал табылды

Руханият • 05 Ақпан, 2021

«Ақынды елі елемесе, сол қайғы...»

Талдықорған қаласында өткен жыр жұлдызы Жұматай Жақыпбаевтың еске алу кешінде Халық жазушысы Қуандық Шаңғытбаев «Жетісулықтар, жарты байлықтарыңды сатсаңдар да ақынға арнап көше беріңдер» деп тебірене сөйлеген екен. Сол жылы лебіз Жетісу жұртының жадында. Сонда билік басындағылар туған ауылының іргесіндегі алма бақты тарту етпекке уәде етіпті. Міне, содан бері ширек ғасырдан асты. Ақынның туған топырағы тырп етер емес. Осыдан үш жыл бұрын облыс әкімі Амандық Баталов халық алдында уағда байласып, арнайы тапсырма бергенімен, мәселе оң шешімін тапқан жоқ. Әлі де кеш емес дейміз-ау, әйтсе де...

Тарих • 04 Ақпан, 2021

Алаш қайраткерлерінің жеке заттары елге қайтарылса...

Өткеннің қасіреті жүректен өшпесі анық. Азаттық үшін арпалысқа түскен ұлы тұлғалардың ерлігі ұрпақ жадынан алыстамайды. Оған дәлел, Ұлттық музейде өткен «Саяси қуғын-сүргін құрбандары және олардың музейлік құндылықтары» атты онлайн-дөңгелек үстел мәслихаты.

Экономика • 04 Ақпан, 2021

Артта қалған архив саласы алға қашан жылжиды?

Әлем елдері жұқа жазба байлығын жаңғыртуда. Бұл – рухани түлеудің бас­ты тетігі. Ал біз етжеңді жә­ді­герлерімізді елеп те отыр­ған жоқпыз. Қараңыз, ар­хив саласына алдағы уа­қытта мыңға жуық маман қажет болады екен. Бақ­сақ, елімізде сол маман­дарды даярлайтын – жал­ғыз Әл-Фараби атында­ғы Қазақ ұлттық универ­си­теті ғана. Оған бөліне­тін грант саны бірен-саран.

Қоғам • 29 Қаңтар, 2021

Жаңа графиканы енгізу – қазақ тілінің ауқымды реформасы

Ғалымдардың айтуынша, жетілдірілген әліпби халқымыздың жазу дәстүрінде орныққан «бір дыбыс – бір әріп» принципіне толық сәйкес келеді. Яғни бір дыбысты екі немесе одан көп таңбамен белгілеу принципі қолданылмайды. Жаңа әліпби жобасында қазақ тілінің 28 дыбысы толық қамтылған.  Жетілдірілген әліпбидің ерекшеліктері мен оның емелесі, пернетақтада орналасу реті,  және өзге де мәселелер бойынша анық-қанығын жұртшылыққа жеткізу мақсатында Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Тіл саясаты комитетінің төрағасы Әділбек Қабамен сұхбаттасқан болатынбыз.  

Руханият • 26 Қаңтар, 2021

Еркелеуді үйреткен «Ералаш»

Әйгілі «Ералаш» киножурналының әкесі Борис Грачевский дүниеден озды. Есі кірген сәби мен еңкейген қарттың езуіне күлкі үйірген кино­режиссердің еңбегі көл-көсір. Кеңестік кезеңнің көркем туындысы өз заманында әр баланың жүрегіне ұя салды десек, қателеспеспіз. Еркіндікке құмар балдәурен шақтың балмұздағындай тәтті туындылар ойынқұмар жастың ермегіне айналды. Айналып қана қойған жоқ, сонымен бірге есейтті. Міне, бүгін бүтін бір дәуір көшкендей.

Руханият • 25 Қаңтар, 2021

Елін ойлаған Ер Едіге

Күллі Түркінің киелі топырағында қабыландай жортуылда жүрген қайран бабаларым-ай! Қалың елдің қасіреті мұз болып қатқанда көкірегінің жалынымен жібіткен, семсер жүзі серттесіп, аспан сүйген тауларына, көк жазира бауларына көз қадаған қаншама дұшпанының бетін қайтарды десеңізші! Алып Ер Тұңғадан тұтанған рухтың шырағын сөндірмей дарқан даланы даңқымен тербеген қаншама батырлардың кеудесінде лапылдап жанды екен?! Қылышынан қан кеппеген кер заманның қасіретті оқиғаларында ұлт ошағы сөнбеуі, ұлы өскіні сембеуі үшін ат жалында күнқақты ғұмыр кешкен сол баһадүрлердің әрбірінің асқақ тұрпаты, болмысы мен ерлік қиссасы – ұлт тарихының тамырлы тармағы емес пе?! Соның бірі Ер Едіге еді.

Қоғам • 22 Қаңтар, 2021

Қазақ журналистикасының қара нары

Өзегінде асыл сөз бүрлеген тұлға атаулының дені өмір заңдылықтарын айна-қатесіз бедерлейді. Солардың саф туындылары тіршілік түйткілдерінде санасы сарғайған оқырманмен қауышып, жанына жалау, рухына алау болып, бойына қуат дарытпақ. Олар ұлтының асқақ арманы жолында рухты жаныр жасампаз ойларды тізбектеп, ғасыр бойы елінің рухани әлемінде өлшеусіз қызмет етіп, талай тарихи оқиғаларды әспеттеді. Біздің өткен уақыт жүлгесін толықтай түсініп-тұшына алуға сол біз атаған қасиетті парақ бетіндегі зерлі шығармалар түрткі болғаны анық. Оған дәлел теоретик-ғалым, профессор, публицист Намазалы Омашұлының үш томдық таңдамалы шығармалар жинағы.

Сұхбат • 22 Қаңтар, 2021

Наурыз Қылышбаев: Қазақ әлемге қаласымен емес, киелі даласымен танылған

Арттағыны қозғап ағалығын көрсетіп, алдағыны болжап даналығын айшықтап, есжияр әңгіме айтып жүрген жарқын тұлғаларымыздың бірі, мемлекет және қоғам қайраткері, қаламгер, Алматы облысының Құрметті азаматы Наурыз ҚЫЛЫШБАЕВ ағамыздың ғұмыр жолы бір мектеп. Жастың да, жасамыстың да құрмет көрсетіп жатқан сәттерін көргенде кеудеңізді қуаныш лебі кернейді. Қашанда жақсының жақсылығын айтып, бар қазақты байтақ құшағына сыйдырып отырады. Пенденің қабағынан-ақ емеурінін аңғарар ағамыз бұл жолы да шешіле берді.

Руханият • 19 Қаңтар, 2021

Деректі шежіре

Бас басылым қазақ баспасөзінің осы қара шаңырағын әр жылдары басқарған белгілі тұлғалардың кітаптарын «Egemen Qazaqstan» газетінің кітапханасы» сериясымен шығаруды қолған алғаны, соның орайында Шерхан Мұртазаның «Намыс найзағайы», Әбіш Кекілбаевтың «Дәуір дауысы» атты мақалалар жинағы баспадан шығып, қалың көпшілікке ұсынылғаны қадірлі оқырманның есінде болар. Сол игі бастама 2020 жылы да жалғасын тауып, публицист-жазушы, қоғам және мемлекет қайраткері Сапар Байжановтың «Архив – айғақ» атты еңбегі жарық көрді.

Қоғам • 13 Қаңтар, 2021

Халық театры қайтіп күн көрмек?

Қазаққа Халық театры қажет пе өзі?! Алдымен осы сұраққа жауап беріп көрейікші. Сіз қалай ойлайсыз? Кәсіби театрлар күнін әрең көріп жүргенде, бұлардың әрекеті әлін білместің әлегіне ұқсамай ма? Мұны бір деп түйіп қойыңыз. Жылтырақ мәдениеттен жылыстап шығудың ретін таппай жүргенде, текті өнерге теріс қарағанымыз тіпті ұят.