Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН
Дүйсенәлі ӘЛІМАҚЫН«Egemen Qazaqstan»
230 материал табылды

Әдебиет • 03 Қазан, 2021

Диккенстің Лондоны

Егер жұмақ пен тозақ көршілес болса, онда махаббат пен ғадауат та солай. Бірін-бірі аңдып күнелтетін сыңайлы. Бұған мысал ретінде әлемдегі көптеген оқиғаны айтуға болады. Әдебиет пен оған бодаусыз еңбек еткен тұлғалардың өмірі, қызықты оқиғалары мен шығармашылығы туралы ізденіс жасау біз үшін әрқашан қажет үрдіс. Мейлі, қаншама жылдар өтсін, қағаз бетіндегі еңбекті жел ұшырып, жаңбыр шайып немесе тасқын ағызып кеткені жоқ. Оның жалғыз ғана «жауы» бар, ол болса – оқырман санасынан өшуі.

Әдебиет • 24 Қыркүйек, 2021

Аз жазады, көп оқылады

Жұрт алдында өзін «ақынмын» деп айтқысы келмейтін ақындар да баршылық. Олардың бұл әрекеті өзіне деген күмән емес, саф өнердің алдындағы тазалық, ұяңдық дер едім. Былайғы жұрт «ақындар өлең жазудан басқа не істей алады?» деген сұрақ қоюы мүмкін. Мұның жауабы да дайын. Ақын – ойдың адамы, ал сол ойдың ішінде ұлтының сөзі, қуанышы, күлкісі, мұңы мен мұқтажы жасырынып жатады. Ақын оны ашып айтпағанымен, өлеңдері арқылы жеткізеді. Ұлы жазушы Эрих Мария Ремарктің «Бір адам басқа бір адамға бір тамшы жылудан өзге не бере алады және бұдан артық не болуы мүмкін?» дегенін еске алсақ, шынында ақындар ұлтына өлеңді де, тіпті бәрін бере алады. Тек олардың жазғанын оқып, түсініп, айтқанын аңғаратын ниет болса.

Әдебиет • 20 Қыркүйек, 2021

Чилидің Шолпан жұлдызы

Оның есімі Нобель сыйлығын иеленген тұңғыш латын­америка­лық ақын ретінде тарих бетіне жазылып қалды. Сонау 1945 жылы оның таланты мен әдебиетке сіңірген еңбегі оны сыйлықтың төріне шығарды. Алты жыл өткен соң, Чили үкіметі оған әдебиет саласы бойынша берілетін Мемлекеттік сыйлығын ұсынды. Әдебиетке деген жанкештілігі мен адалдығы турасында оның қаламдастары көптеген естелік айтып, Габриела Мистральдың даңқын аспандатты.

Әдебиет • 15 Қыркүйек, 2021

Пандемия: әдебиеттегі көңіл күй

Әр замандағы ірі оқиғаларды, тарихи сәттерді бүгінгі ұрпақ әдебиет пен тарихтың қағаз бетіндегі мыңжылдық архивтерінен оқиды, санаға түйеді. 

Әдебиет • 13 Қыркүйек, 2021

Өлеңдегі мінез

Америкалық ақын Вирджиния Вулфтың «Джордж Элиот» атты эссесін парақтап қалсаңыз «Джордж Элиотты оқуға назар аудару – бұл адамдардың ол туралы көп білмейтінін түсіну», деп басталады. Шынында бір ақынды немесе қаламгерді тереңірек түсіну ең алдымен оның шығармашылығымен танысудан бастау алады. Талай ақынды қыл бабында жаратып, қолына қалам ұстатқан құдіретті поэзия Темірхан Медетбекке де өзгеше дес берді.

Әдебиет • 06 Қыркүйек, 2021

«Ұйқыдағы» ұйқысыз әйел

Осыған дейін әдебиет саласы бойынша үш бірдей Нобель сыйлығы лауреатының отаны саналатын Жапон әдебиеті біз үшін қызықты һәм жұмбақ болып келеді. Күншығыс елінде қалам ұстап жүргендердің ішінде қазір Харуки Муракамидің есімі жиі аталады. Нобель сынды алпауыт сыйлыққа жылда ұсынылса да, жолы болмай келе жатқан Мураками біздің оқырмандарға бөтен емес. Оның «Норвегия орманы», «Жағалаудағы Кафка», «Командордың өлтірілуі» сияқты аты алысқа жеткен шығармалары дүниежүзі оқырмандары арасында жақсы бағаға ие болды.

Әдебиет • 02 Қыркүйек, 2021

Кітапқа сіңген көз жасы

Қолына қалам ұстаған сөз зергерлерінің қай-қайсысы да балалар тақырыбын аттап өткен емес. Баланың ойы мен іс-әрекетін шендестіру арқылы жұрт сүйіп оқитын керемет шығармалар жазған жазушылардың көбін оқырман жақсы қабылдаған, кітабын жастанып оқыған. Кешегі Эрнест Хемингуэй «Шал мен теңізін», Жоржи Амаду «Құм жағалауы капитандарын», Ж.К.Роулиң «Хәрри Поттерін», өзіміздің Ыбырай Алтынсарин да басым көп шығармасын балаларға арнап жазды емес пе?! Бала бейнесін қағазда сөйлету де қаламгерлік қуаттың сыналар тұсы. Өйткені бала тақырыбы – жеңіл-желпілікті, өтірікті көтере алмайтын нәзік тақырып. Бүгін біз үш елдің үш қаламгерінің балаларды негіз еткен үш шығармасына тоқталамыз. 

Әдебиет • 31 Тамыз, 2021

Мисиманың «Ясукей мергені»

Күллі оқырманын «Алтын ғибадатханасымен» тәнті еткен Юкио Мисиманың әдебиеттегі ұлы міндеттері сәтімен орындалды деп айтуға болады. Бұлай дейтініміз, ол қаламның құдіретті екенін анық сездірген жапон қаламгерлерінің ішіндегі мінездісі еді. 

Әдебиет • 26 Тамыз, 2021

Қалам ұшындағы гүл

Сіз бір сәт мына ғаламды гүлсіз елестетіп көріңізші. Онда айнала сұп-сұр, тұманды бірдеңеге айналып кетер еді. Табиғаттың мейірімі түскен шөп біреу болса, ол – гүл. Мифологияда әлемнің көптеген гүлі туралы аңыз-әпсаналар жиі кездеседі. Анемон, қалампыр, гиацинт, лалагүл, лотос, нарцисс, көкнәр, раушан, күнбағыс және шегіргүл деп кете беретін әртүрлі гүл әртүрлі мәдениеттің, тіпті сан алуан әдет-ғұрыппен байланысты.