Мұхтар КҮМІСБЕК
Мұхтар КҮМІСБЕК«Egemen Qazaqstan»
997 материал табылды

Қоғам • 26 Қыркүйек, 2021

Мұрағаттардың халі мүшкіл

«Кітап оқу – рухани кемелденудің көзі десем артық емес». Бұл – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың сөзі. Осы бір орамды ой бүгінгі мақаламызға мәйек болып отыр. Ел Президенті әрбір Жолдауында ұлттың мәдени болмысы хақында толғамды пікір түзіп, әсіресе руханиятқа достық рәуіште ерекше назар аударып келеді.

Өнер • 24 Қыркүйек, 2021

Күз бен суретші

Оның суреттерінің бәрі – тірі. Тіпті, сізге тіл қатып тұрғандай, әлдебір ойдың әуенін еске салады. Бояуды кенепке төгерде айқын һәм шынайы. Содан ба заманауи туындылардың біріндей көрінеді. Әйтсе де ол – XIX ғасырдың адамы. Алуан түстердің арпалысынан ләззат алып, көркем өнердің керуеніне ілескен Клод Моне. Бұл – даңқты суретшінің «Жолы».

Қоғам • 23 Қыркүйек, 2021

Иттің тектісі – тазы

Аңшылыққа жаны құмар бабаларымыз қыранның қырағылығына ғана емес, тазының тектілігіне аса мән берген. Жүйрік аттың жанына ертіп жүріп, қаңжығасы майланып, құс қанаты талатын ұлан-ғайыр даланы еркін шолғаны ертегі емес. Жеті қазынаға балап, жолда қалдырмас жолдасын­дай қадір тұтқаны да әмбеге аян. «Иттің тектісі – тазы» деп тану қазақы қалып­ты түсініктен туған тәмсіл. Біздің бүгінгі әңгімеміз де сол туралы.

Руханият • 22 Қыркүйек, 2021

Смайликпен сөйлесейікші

Әлеуметтік желінің әуеніне төңкерілген қауым, смайликпен сөйлеуді салтқа айналдырғалы қашан? Бүгінде осы бір домалақ бас белгілерсіз әңгімеміздің әрі кірмейтіндей һәм бойымызға нәрі сіңбейтіндей көрінеді. Кісінің қандай көңіл күймен хат жазып отырғаны теңіз­дің арғы бетіндегі адамға да әсер етеді. Әсер еткені былай тұрсын, абыржып та қаласыз. Сол арқылы тіпті сөздің энергиясын сезінесіз. Дөңгеленген дүниеде дидар­­ласудың дәмін келтіретін осынау дөңгелек таңба бол­маса, доптай домалаған сөздің де сәні болмайды-мыс.

Өнер • 21 Қыркүйек, 2021

Жыршылық өнер – жан азығы

Тау суының тамшысындай сылдырлаған сұлу сазды көкірегіңе қондырған өнерге деген іңкәрлікті тілмен айтып жеткізу қиын-ақ. Ал өнердің өресін кеңіткен бабалар үнін тыңдағанда, сол кеудеңді бірде шаттық кернеп, бірде мұң ториды. Замана зары, өмір шындығы, ел ерлігі деген ізгі қасиеттердің бәрін кеудесі кенді кешегілер әнмен мұра еткен-ау. Сол үшін де Мұқағали ақын айтқандай: «Бабаларым, рахмет сендерге!» деп тебірене түсесің. Бұлай тебіренуге кәсіби жыршы, термеші, «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлығының лауреаты Күнсұлу Түрікпен себеп болды. Рухани шөліркеген ұлтты әнмен сусындатқан өнер иесімен сұхбаттасудың сәті түсті. Жүрекжарды лебізі мен ән тағдырына деген алаңдаушылығын тыңдадық. Әншінің орамды ойларын, пайым-парасатынан өрілген өрелі сөздерін осы орайда зерделі оқырман назарына ұсынуды жөн санап отырмыз.

Өнер • 19 Қыркүйек, 2021

Тәуелсіздікке тарту

Кеңес идеологиясынан босап шыққан қазақ өнерінің қылқаламы егемендікке қол жеткізгелі еркін көсілді. Ұлттық бейнелеу өнерінің өрісі кеңіп, бояуы түрленді. Жаңашылдыққа жаны құштар қылқалам шеберлері азаттықтың аспанын қалаған түсімен бояды. Міне, сондай дарынды суретшілердің бірі – Дария Калимова-Қастеева.

Әдебиет • 17 Қыркүйек, 2021

Ескі құжаттар цифрлық форматқа көшірілуде

Нұр-Сұлтан қаласының мемлекеттік архивінде заманауи реставрация зертханасы ашылуының нәтижесінде көмескіленген тарихи құжаттарға қайта жан біткендей. Мұрағат зерттеушілері бояуы кеткен мәліметтерді цифрландырып, ескі деректердің жаңа қабылын түзді.

Сұхбат • 16 Қыркүйек, 2021

Рухани кемелденудің қайнары – Көркемөнер

Бейнелеу өнері – құмырсқаның илеуіндей шым-шытырық, қат-қабат, тарамыс-тарамыс, суретшінің өзі де адасып қалатын қызық та қияметті қан базар. Онда кім жоқ дейсіз, таңғажайып таулар да, тақыр төбелер де, «өнер – халықтікі» деп өңмеңдегендер де, қыл қаламын қан мен сүтке қатар малған жанкештілер де табылады. Сол керуен-керуен жолда шоқтығы биік, даңқты суретші Камиль Муллашевтың есімі елге етене таныс. Астанадағы шеберханасына арнайы іздеп барғанымызда алдымыздан алқалап шыққан сұңғыла суретшімен сүбелі сұхбат өрбіткен едік. Қазіргі көркемөнердің халі мен жас суретшілердің жай-күйі тұрғысында тереңнен толғанған қылқалам шебері бізге көкейдегі күрсінісін ақтарды.

Әдебиет • 16 Қыркүйек, 2021

Жалғыздық бояуы

Ең ауыр жалғыздық – көп ішіндегі жалғыздық. Суретші Пол Гогеннің «Арлестегі түнгі кафе» картинасы туралы әңгіме өрбіткенімізде, мұнда досы Ван Гогтың да ізі жатқанын айтқанбыз. Вокзал кафесі – жалғыздық кафесі. Жетім көңілін жетелеп келген, арманынан адасқан жолаушылардың мекені. Тағы да жалғыздық бояуы, енді Винсент Ван Гогтың көзімен.

Әдебиет • 14 Қыркүйек, 2021

Жапырақ-жүрек

Дидарғайып дүние, дәл сол күні көкейде күмбезделіп қалған кербез ой осы бір әңгімемізге өзек боларын ойламаппыз да. Бұл тақырып төңірегінде бұрындары да талай сөз сабақталған, әлі де сабақтала беретіні күмәнсіз. Міне, біздің де автордың аузынан естіген оқиға желісінен жіп үзе алмай отырғанымыз содан. Қайран, қаламұш ғұмыр! Мұқағалидың әнге айналған жас қайыңы. Жас қайың – адуынгер арман. Бейуақта жеткен әжемнің гөй-гөйіндей көңілді әлдилейді де тұрады.