«Еңбекке икемді болсаң – еліңе сүйкімді боласың» деген дана сөз бар халқымызда. Бұл «Тар жол, тайғақ кешуден» өткен халқымыздың өмір философиясынан алынған шындық. Осындай ел құрметіне бөленген жаны жайсаң, жүрегі дархан, пейілі кең, көкірегі көктем азаматтар біздің ортамызда көптеп саналады. Солардың бірі – Рахманәлі Әбдіқадырұлы Әбдіқадыров. Осынау парасатты азаматтың бүкіл өмірі, елі үшін атқарған қызметі аудан жұртшылығының көз алдында өтіп келеді. Сондықтан да ел құрметіне бөленген, парасат иесі бүгінде «Т.Рысқұлов ауданының құрметті азаматы» атанып отыр. Ол қай жерде жүрсе де, қандай қызметтің тізгінін ұстасада да білімі мен біліктілігінің арқасында қолға алған шаруасын дөңгелетіп алып кететін өр мінезді өжет жан.
Парасат иесінің ерекше қасиеті ол көпшілікті қандай мәселеге болсын иландыра біледі, өзекті нәрсені нақтылы фактілермен дәлелдеп, көкейге қондырып, кімнің болмасын көзін жеткізіп айта белтіндігі о бастан бойына сіңген асыл қасиет.
Мұндай асыл қасиет, өршіл мінез, шешендік тіл Рахманәлі Әбдіқадырұлына қайдан дарыған дейтін болсақ оның әже әлдиімен бойына жұққанын байқаймыз. Шағын ауылдағы шаруа отбасында 1951 жылы дүниеге келген ол бүгінде алпыстың асқарына шығып отырған атпал азамат, білікті басшы, адамгершілігі мол қасиетті жан.
Мектеп қабырғасында жүрген кезінің өзінде арманшыл бозбала білім қуып Алматыға барып жоғары оқу орнына түсті. 1972 жылы Қазақтың Еңбек Қызыл Ту орденді ауыл шаруашылығы институтын тәмамдап ғалым-агроном деген мамандық алып шықты. Кеудесіне диплом қысқан жас маман арманын әукелеп ұшырған, кіндік қаны тамған Көкдөненге қарай жол тартты.
– Біз сол жылы бір ауылдан алты жас жігіт жоғары оқу орнын бітіріп, дипломды маман болып оралдық, – деп еске алады сол жылдарды Рахманәлі Әбдіқадырұлы, – бізді туған ауыл ыстық ықыласпен құшақ жая қарсы алды. Мұхаметберді Шахаров колхозға гидротехник болып орналасса, Үтілдә Тойғанбеков егіс саласының агрономы болды. Марқұм Жылқыбай Арпабеков экономист болса, Өзбек Әбдіқайымов шаруашылық жөндеу шеберханасының меңгерушісі, ал Ерғазы Шәріпханов зоотехник болып жұмысқа кірісті. Барлығымыздың жастық жігеріміз бойымызда, алған біліміміз санамызда, іске белсене араластық. Біз секілді еңбек жолын жаңа бастаған жас мамандарды колхоз өндірісінің ірі ұйымдастырушысы, жастар қамқоршысы, білікті басшы, парасатты азамат Бектенбай Қойшыманов ағамыз талабымызды таудай етіп, жүрегімізге үміт отын жағып орынды тәрбиелей білгендігін бүгінде мен мақтанышпен айта аламын.
Иә, ол кезде Ленин атындағы колхозда үлкен басшы кадрлары қалыптасқан болатын. Бас агроном Әсілбек Аязбаев, партия ұйымының хатшысы Келгенбай Баймолдаев, бас есепші Қанымбек Сейдахметов секілді атпал азаматтар жас мамандарды тәрбиелеп, дұрыс еңбек етуге баули білді. Осының нәтижесінде олар өсті, мықты маман болып қалыптасты, басшылық қызметке жолдама алып, атқа мініп тізгін ұстады.
Жалындап тұрған жас жігіттің іскерлігін байқаған аудан басшылары 1974 жылы Мәскеуге тікелей бағынатын облыс көлеміндегі бірден-бір іргелі шаруашылық – сол кездегі №97 Луговой жылқы заводына агроном етіп тағайындады. Ол кезде зауыттың егістік көлемі ауданда 1-ші орын алатын. Осы жерде туған ауылынан тәлім-тәрбие алып, тәжірибе жинақтап үлгерген жас маман шаруашылықтың ауыспалы егіс жүйесін енгізу, әр гектардан алынатын өнім мөлшерін арттыру жөнінде көп іс тындырды. Іскер басшы, білімді азамат Иван Афанасьевич Финкодан көп үйренді, үлкен саяси жетекші Нәрезім Даубаевтан сабақ алды. Сол сабақ, сол тәрбие Рахманәлі Әбдіқадырұлына күні бүгінге дейін бағдаршам болып келеді.
– Партия ұйымының хатшысы Нәрезім Даубаев ағамыз 1975 жылдың күзінде аудандағы ең іргелі шаруашылық – «Алғабас» совхозына директор болып тағайындалды, – деп еске алады Рахманәлі Әбдіқадырұлы сол жылдарды, – артынша мен осы совхозға бас агроном болып тағайындалдым. 24 жастағы қылшылдаған кезім. Егін салып, қызылша өсіріп бел шешпей еңбек еттім. Осының нәтижесінде совхоз 1978-1979 жылдары мемлекетке қатарынан 1 миллион пұттан астық тапсырып отырды. Шаруашылыққа сол кездегі республика басшысы Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев келіп совхоздың тыныс-тіршілігіне жоғары бағасын берді. Бұл жылдар менің өмірімнің ең бір қуанышты сәттері деп білемін.
Совхозға келген жас маман Рахманәлі Әбдіқадырұлы егіс саласын жоғары деңгейге көтере білді. Идеялық санасы жоғары жас маманның іскерлігін, ұйымдастырушылық қабілетін байқаған аудан басшылары оны 1980 жылы «Жаңатұрмыс» колхозына партия ұйымының хатшысы етіп жіберді. Бұл жерде де Базарбай Сүлейменов, Таматай Сенбиев, Әзімхан Нұртаев, Жаһангер Мырзалиев секілді білікті адамдармен қызметтес болған жас саяси жетекші ауылдың әлеуметтік-мәдени өмірін жақсартуға, жастардың бос уақытын мәнді өткізуге үлкен үлес қосқандығын осы күнде ауылдың көнекөз адамдары жыр қылып айтып отырады. Одан 1986-1988 жылдары ауыл шаруашылық саласы көлемді аудандық партия комитетінің ауылшаруашылық бөліміне басшылық жасады. Аудан көлемінде партиялық жұмыстың қыры мен сырын терең игеруде үлкен қамқоршы болған білікті саяси қызметкерлер сол кездегі ауданның бірінші басшылары Әлмұхан Исаховты, Тұрсынхан Мүсірәлиевті және бюро мүшесі Қамбарбек Иманалиевті менің ұстаздарымның ұстазы деп Рахманәлі Әбдіқадырұлы әрқашан мақтан тұтады.
Еліміз егемендік алып, Президенттік басқару жүйесі енгізілген тұста алғашқы қиындықтардың көп болғандығы ешкімге жасырын емес. Осы кезде шаруасы шайқалып, моральдық-психологиялық ахуалы қиындап кеткен Абай атындағы колхозға Рахманәлі Әбдіқадырұлы төраға болып сайланды. Бұған дейін өмірлік тәжірибесі бар адамдардан тәлім-тәрбие алып, шаруашылық өндірісінің қыр-сырын меңгеріп, идеологиялық жағынан шындалған жас жігіт ісі құлдырап кеткен шаруашылықты тез арада көтеріп озаттар қатарына қосты. Жас басшының іскерлігінің арқасында қызылша егістігінің көлемі ұлғайып, одан алынатын өнімдер молая түсті. Мал шаруашылығы өз төлі есебінен өсе бастады. Ең бастысы – қым-қиғаш өзара айтысып жататын ауылда ыңтымақ орнады, бірлік нығайды, алаңсыз жұмыс атқаруға психологиялық ахуал қалыптасты. Мұның барлығы да білікті басшының адамгершілік қасиетінің, ұйымдастырушылық қабілетінің жемісі екендігі даусыз.
Одан кейін де түрлі басшылық қызметтердің тізгінін ұстап келе жатқан Рахманәлі Әбдіқадырұлы әрдайым биік белестерден көрініп келеді. Оның елі мен жеріне сіңген еңбегі елеусіз емес. Ауданның құрметті азаматы, «Құрмет белгісі» орденінің иегері, ел сеніміне ие болып, 1999-2003 жылдары аудандық мәслихаттың депутаты болған жан. Ал ірілі-ұсақты алған марапаттаулары өзінше бір төбе.
Ауданына сыйлы, еліне қадірлі Рахманәлі Әбдіқадырұлы 2003 жылдан Т.Рысқұлов ауданының әлеуметтік-экономикалық өркендеуіне біршама үлес қосып, ауданның ауылшаруашылық секторына инвестиция тартуда бүгінгі күнде өзі басқарып отырған «Құлан-Дән» қаржылық мекемесінің атқарып отырған ауқымды істеріне халық ризашылығын білдіруде. Ол жан жары Келсін Қадырқызы екеуі алтын асықтай бес ұл-қызды тәрбиелеп өсіріп, үлкен шаңырақтың түтінін түзу шығарып отырған үлгілі отбасы. Азаматтық келбетін сақтап өзі басқарып отырған ұжымның, аудан тұрғындарының сый-құрметіне бөленіп жүрген замандасымыз, білікті басшы Рахманәлі Әбдіқадырұлы міне, осындай жан.
Тұрсынхан ЖАМАНБАЕВ, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі.