Сән-салтанат һәм саналы ұрпақ

Бір жыл да өте шықты. Соңғы қоңырау соғылып, миллиондаған оқушы алған білімдерін түйіндеп жатыр. Мектеп табалдырығын өткен күзде аттаған балапан балғын ұрпақ екінші сыныпқа өтіп, өзі де, ата-анасы да ерекше бір сезім құшағында жүрсе, өмір сапарына қанат қаққан түлектердің де қуанышы мен көңіл толқыны кімді де болса толғандыратыны сөзсіз. Бұл ұрпақтар сабақтастығының үзілмей келе жатқан алтын арқауы десек жарасады.

31 Мамыр, 2019

Бұл – ұсақ-түйек нәрсе емес

Біз – әжептәуір білімді, кемінде он жыл мектепте оқыған халқы бар мем­ле­кетпіз. Өз халқымыздың ғасырлар бойы қалыптастырған мәдениетінің озық үлгі­ле­рін еуропалық мәдениеттің жақсы тәжіри­бе­леріне үйлестіре алсақ, мәдениеті бізден жоғары халық болмас еді. Бірақ біз соған самарқаулық танытудамыз.

30 Мамыр, 2019

Мамандық ауыстыру: қорқыныш па, мүмкіндік пе?

Мектеп бітіріп шыққан мыңдаған тү­лектің алдында сан тарам жол, бір ғана мамандық таңдауы тұр. Кім болады? Же­тіс­тіктерге жеткен, ішкі тегершігі мық­ты­лардың өзі айналып өте алмайтын сан қилы рухани дағдарыстар туғанда таң­­даған мамандығы тастап кетпей, ақы­ры­на дейін азық болуға жарай ма? Ең үл­кен сұ­рақ – осы.

29 Мамыр, 2019

Шантрапалар шеруі

Қытайдан табылған қырық тармақты көне папирустардың бірінде «кім көрінген кітап жазғысы келеді» деген дерек хатта­лып қалыпты. Соған қарағанда, адам­дар­дың ақ қағаз бен қара қаламға әуес­ті­гі әлімсақтан бергі үйреншікті үрдіс тәрізді. Бүгінде бұл «ауру» тіпті асқынды. Жалық­пағанның бәрі жазарман. Ет пен терінің арасындағы ептеген желік буы­мен көркемдігі сын көтермейтін быттыбай-шыттыбайларын бастыратын пысықай­лар көбейді. Өкінішке қарай, кең-байтақ рухани кеңістігіміз тонналаған керексіз дүниелер топанына толып кетті. Бірақ бұған тосқауыл қоя алмаймыз. Өйткені «өлеңге әркімнің-ақ бар таласы». Оның үстіне кез келген баспа «ақысын төлесең, боқы­сын шығарады». Сөйтіп әдебиет – ардың емес, бардың ісі болып тұр.

28 Мамыр, 2019

Тәрбие оңалмай, білім оңалмайды

Негізінде бала тәрбиені отбасынан, ал бі­лімді мектептен алуы керек. Қазіргі заманның бір ерек­шелігі, отбасылар жағдайында әркел­кі­лік сезіледі. Біреу кедей, біреу бай, енді бі­реулер орташа тұрмыста.

27 Мамыр, 2019

Телегей-теңіз телехикая

Телеэкраннан баяғыда күн құрғатпай тек түріктің, корейдің, Бразилия мен Аме­­риканың сериалдары көрсетіліп жататын. Мәселен, Бразилияның «Изаура күң», Мексиканың «Байлар да жылайды», «Қарапайым Мария», Американың «Санта-Барбара» сериалдары мыңдаған көрер­меннің жүрегін қалай жаулап алғаны ұмытыла қойған жоқ. Ал отбасылық құн­дылықтар мен тарихқа негізделген түрік теле­хикаяларының отандық телеарналар бойынша рейтингі әлі күнге жоғары тұр­ғаны тағы рас.

24 Мамыр, 2019

Жан азығы

Таңертеңгілік жұмысқа барайын деп жиналып жатқанымда күтпеген жерден есік қоңырауы сыңғыр ете қалды. Кім екен деген екіұшты оймен «глазоктан» сығалай қойып едім, мәссаған, ауылдан немере ағам келіп тұр...

23 Мамыр, 2019

Сипаты бөлек «сыпайылық»

Соңғы күндері әлеуметтік желілерде көлік­теріне «Вежливые люди» деген жазуы бар қағаз жапсырып алатын азамат­тардың суреттері жиі шыға бастады. Көбі көлік­терінің терезесіне жапсыратыны байқалады. Әрине, «әркімнің жеке меншік мүлкі ғой, өзі біледі емес пе?» деп уәж айтқыңыз келетін шығар. Бірақ «сыпайы адамдар-вежливые люди» деген атаудың қайдан шыққанына назар аударып көрдіңіз бе? Бұл жазу ел азаматтарының қандай ниетте жүргенін көрсететін белгі екенін білесіз бе?

22 Мамыр, 2019

«Уақыттың уақыты жоқ»

Атақты «Жолбарыс тонды жиһангезді» жазған грузиннің ұлы ақыны Шота Руставелидің «Уақыттың уақыты жоқ» дейтін жыр жолдары бар көрінеді. Оны кезінде Мәскеудегі Останкино телестудиясында оқырмандармен кездесу кешін өткізген гүржінің гүрзі қаламды жазушысы, Лениндік сыйлықтың лауреаты Нодар Думбадзенің аузынан естіп білген едік.

21 Мамыр, 2019

Дәстүр білген адаспас

«Шымкентке келін болып бара жа­­тырсың. Ертең біздің солтүстікті масқара­лап, ата-енеңе тоңқаңдап сәлем салып жүрме!» Министрлікте бірге жұмыс істейтін бірі оңтүстіктен, бірі солтүстіктен келген екі жас Астанада табысып, отау құрмақ ниет­пен екі ара құдаласып, алдағы аптада Әсел Шым­кентке ұзатылады дегенде әріптес құрбы­ларының осылай айтып жатқан ақылын естіген сол бөлмеде отыратын жасы үлкен кісі шыдап отыра алмаған.

20 Мамыр, 2019

Туристерді азайта алмай әлек. Ал бізде...

Венеция деген қала бар екенін білесіздер. Пәленбай ғасыр бұрын су үстіне салынған шаһар туристердің сүйікті мекеніне айнал­ғалы қаша-а-ан!

17 Мамыр, 2019

Уәдені орындау парыз

Байқаймын, бізде қандай да бір нақты іс атқарудан гөрі уәде беру көп. Жоғары лауазымды шенеуніктер халық алдында есеп берсе де, жиналыста сөз сөйлесе де біз ана жұмысты қолға алғалы жатырмыз, мына жұмысты қолға алғалы жатырмыз деп уәдеге қарық қылады. Кейде тіпті ана шаруаны енді екі жылдан кейін, ал мына шаруаны үш жылдан кейін бастайтын боламыз дейтіндер де жоқ емес.

16 Мамыр, 2019

Саяси технология – сайлау құралы

Саяси технологтар сайлауға түсушінің жеңуіне қажетті қоғамдық пікірді, имиджді қалыптастыруға тиісті стратегия мен тактиканы айқындайды. Халықтың қалауын дәл басқан саяси технологтардың осындай сайлау стратегиялары мен технологиялары кейде ешкім сенуге тиісті емес адам­дар­дың өзін мемлекет басқаруға сайлата алады.

15 Мамыр, 2019

Қоғамдық пікір һәм жалаң жарнама

Дулат Исабеков айтпақшы, «қиярды да пиармен жейтін» қазіргі қоғамда әркім атқарған жұмысын, аттап басқан қадамын жарна­малауға құмар. Бұл қалыпты құбылыс деуге болады. Дегенмен, пиар деген түсі­ніктің өзі басқа елдерге қарағанда ке­шеуілдеп келген біздің қоғамда оған бертінге дейін қырын қарап, жасаған жұ­мысы жоқ, жарнамасы көп адамдарға те­ліп келген-ді.

14 Мамыр, 2019

Ұрлық та, ұлылық та – тәрбиеден

Қазақ атамыз біреудің ақ-адал малын ұрлап, жеке мүлкін рұқсатсыз жымқырған ұры-қарыны, баукеспе-қарақшыны қатты жазалап, қоғам дертін тамырымен жоюға тырысып отырған.

13 Мамыр, 2019

Өткенге тағзым етуден өзіндік жолымыз бар

Өткен шаққа, тарихымызға, ата-баба­ла­рымыздың өмір жолына құрметпен қа­рау, олардың ерлікті істерімен мақ­та­нып, оны үлгі тұту бүгінгі ұрпақтың басты мін­дет­терінің бірі болуы тиіс. Бұл қа­сиетті мін­детті шама-шарқымызша орын­дап та жүр­гендейміз. Десек те, осы ба­ғытта азды-көп­ті айтарымыз бар.

09 Мамыр, 2019

Ақсудағы «алтын дүрбелеңі»

Таяуда Павлодар облысындағы Ақсу қаласының іргесінде басталған «алтын дүрбелеңі» саябырлаған сыңайлы. Ғайыптан тайып байып қалсам деген арманның жетегіне ерген жүздеген адам күрек-сүйменмен қаруланып, экскаватор сияқты ауыр техникалар әкеліп, тып-тыныш жатқан жердің астаң-кестеңін шығарып қазып, күл-топырақты жүк көліктерге тиеп әкетіп, әбден әбігерге түсіп жатқанына куә болған едік. Себебі топырақтың құрамында бағалы металл бар-мыс.

07 Мамыр, 2019

Айлардың қайырлысы – Рамазан

Мұсылман баласы үшін қасиетті Рама­зан айы туды. Аллаға бойұсынушы қауым бұл айды «Айлардың сұлтаны» деп ерекше әспеттесе, үлкен ғалым сахаба Абдулла Аббас «күндердің қайырлысы – жұма, ай­лар­дың қайырлысы – Рамазан» деген екен.

06 Мамыр, 2019

Өнерді өзімшілдік жеңе ме?

Қазақ «ынсап сайын береке» деп тегін айт­пайды. Өкінішке қарай, ынсапты жиып қойған қазіргі қоғамда менмен бай құдайға да ауыз саладының кері қалып­тасты. Байлықтың да бір тоқтығы, бір жоқ­тығы болады. Кейде орта, кейде толы дүниеде дегдарлықты сақтай білу де дәулеттің дәмін келтірмей ме?! Ал өнер саф тазалықты сүйеді.

03 Мамыр, 2019

Бірліктің күші

Қарашаңырақ деп отырғанымыз – Қазақстан. Қазақстанның түп иесі – қазақ халқы. Қазақ жерінің қасиетін біліп рахмет айтудан жалықпай келе жатқандарға қазақ та риза. Мекендеген жерінің, ішкен суының қадірін білгеннен олар да жаман болған жоқ.

30 Сәуір, 2019