Пікірлер
Halyq birligi – basty qundylyq
Elimizde beıbit ómirdiń qalyptasýy, turaqtylyq pen ornyqty damýdyń qamtamasyz etilýi – qoǵamymyzdaǵy kelisim men tatýlyqtyń, rýhanı túsinistiktiń jemisi. Bul jetistikke memlekettik deńgeıde qolǵa alynǵan, ózindik oń yqpaly zor ıgi sharalardyń arqasynda qol jetkizilip otyr.
29 Сәуір, 2019
Áke kórgen jigittiń oq jonatynyn ata-balalarymyz aıtyp ketse de, qazir árbir úshinshi nekeniń sońy ajyrasýmen aıaqtalyp jatqanda, búgingi áleýmettiń ne oılaǵany bar? Jeti atasy túgili, kimnen jaratylǵanyn da bilmeıtin, jalǵyzbasty analarymyz tárbıelep otyrǵan uldardyń minez-qulqynan osy túptiń túbinde kórinetini daýsyz.
26 Сәуір, 2019
Sońǵy jyldary orys tilin qoldaı bermeıtinder qatary kóbeıdi. Biri ana tilimizdiń órisiniń tarylyp qalýyn osydan kórse, endi biri orys tilin mektepterde oqytýdy toqtatý kerek dep jatyr. Halyqaralyq til sanalatyn aǵylshyn tilin múıizdeýshiler de barshylyq.
25 Сәуір, 2019
Bar ómirin adam quqyǵy úshin kúreske arnaǵan Nelson Mandela: «Eger siz bir adammen ol túsinetin tilde sóılesseńiz, onyń oıymen bólisesiz. Al eger siz onyń tilinde sóılesseńiz, onda júregine jol tabasyz» depti. Bul ómirlik tájirıbeden alynǵan aqıqat. Biraq bul jalǵyz tilge ǵana qatysty oı emes. Onyń máni áldeqaıda tereńde jatqany ómir qaıshylyǵyn kórsetedi. Jáne mundaı jaǵdaıda ár adam jalpyǵa tán tilmen emes, naqty nátıje shyǵar izgilikti ispen júrekke jol salsa eken deıdi.
24 Сәуір, 2019
Qazaqta «kisilik bir basqa, kidilik bir basqa» degen sóz bar. Qazirgi qoǵamda osy eki uǵymdy jıi shatastyratyn sıaqtymyz. Kidilikti kisilik dep uǵatyndar bar. Sońynan topyraq shashatyndar «Kisi bolyp ketipti» dep jazǵyryp jatady. Iá, tilegin oryndamaǵany, ıá, jóndi qarym-qatynasqa beıil tanytpaýy, ıá, basqa da jaqtyra qoımaǵan minez-qulyqty «kisilikpen» jazǵyrý múlde durys emes sıaqty. Bul – eń áýeli kidilik. Al kisilik degenimiz joǵary adamı qasıet qoı! Aldymen kisilikke jetip alaıyq...
22 Сәуір, 2019
Qazirgi tańda adam balasy úshin asa zıandy nárseniń biri – alkogóldy ishimdikter. Bul pálekettiń qoǵamǵa zarary jaıly az aıtylyp jatqan joq. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń normatıvi boıynsha jan basyna shaqqanda alkogóldik ishimdikterdi 8 lıtrden kóp paıdalanatyn eldiń genofondy degradasıaǵa ushyraıdy eken. Bizdiń eldegi jaǵdaı bul mejeden áldeqashan asyp ketken.
19 Сәуір, 2019
Álemdik ádebıettegi eń belgili esimderdiń biri, shyǵarmalary oqyǵan bette shyrmap alatyn Gı de Mopassannyń fransýzdar men prýsıalyqtardyń arasyndaǵy soǵys shyndyǵyn sýretteıtin shaǵyn ǵana «Mademýazel Fıfı» atty ǵajap áńgimesi bar. Fransýz qalasyn basyp alǵan Prýsıa áskeri jeńisine masattanyp, toı toılap, ofıserleri ishimdikke mas bolyp, saıran salý úshin saraıǵa jeńil júristi qyzdardy shaqyrady.
18 Сәуір, 2019
Ulttyq qundylyq – ulttyń tiregi
Iá ulttyq qundylyq – ulttyń tiregi. Sol tirekti arqaý etetin ár urpaqtyń ómir súrgen ýaqytyna qaraı ózine júkteletin tarıhı enshisi bolady. Aǵa urpaq soǵan adal bolýy arqyly keleshek urpaqtyń ómir súrý júgin jeńildetip otyrady. Al qazaq halqynyń ulttyq qundylyqtarynyń ishindegi eń asyly – ata-anany ardaqtaý, úlkendi syılaý, kishige qurmet kórsetip, el dástúrin saqtaý. Tek bul urpaqtan- urpaqqa buzylmaı aýyssa ǵana, sol ulttyń ulttyq qundylyǵy saqtalǵany.
17 Сәуір, 2019
Keıingi ýaqytta qoǵamnyń kóp talqylap ketken taqyrybynyń biri – medal men marapat boldy. Buǵan deıin muǵalimderdiń medaldaryn sóz etsek, ondaı ońaı ataqqa óner adamdary da óris jaıa bastapty. Memleket laıyq dep tanyǵan merekelik meziretini mektep oqýshysynan bastap bıik-bıik minberlerge sheıin sóz etip jatyr.
16 Сәуір, 2019
Jastarǵa memleketshildik rýh qajet
Adam jas kezinde aldyna ǵana qarap, bolashaqpen ómir súrse, jasy kelgen kezinde kerisinshe artyna qaraı qaraılap, ótken shaqpen ómir súre bastaıdy. Munyń da sebebi túsinikti: jas adamǵa barlyq qyzyq alda turǵandaı kórinedi. Al jasy kelgen adam únemi alǵa qaraı entelep júrgeninde ómiriniń eń qyzyqty sátteriniń kóbi artta qalyp qoıǵanyn uǵyp, ótken shaqty kóbirek eske ala bastaıdy. Sodan týǵan jer, ósken ortanyń, balalyq pen jastyq shaǵynyń qadiri artady. Bala kúngi dostaryn kórse qýanyp qalady. Hal-jaǵdaıyn bilgisi kelip turady.
15 Сәуір, 2019
«Halyqqa qyzmet etemin degen kisige bári bir: depýtat bol, gazet shyǵar, bala oqyt», bári bir ekenin M.Dýlatuly atap aıtsa, J.Aımaýytuly: «Qazaqqa aıýdaı aqyrǵan sheneýnik tabylýy ońaı, erinbeı-jalyqpaı, baqyrmaı-shaqyrmaı is bitiretin, terisi qalyń, kónbis, tabandy qyzmetker tabylýy qıyn» depti. Al halyq jumysyn orta jolda qaldyrý, ıaǵnı «Ár urpaq ózine artylǵan júkti jeter jerine aparyp tastaǵany durys, áıtepegende bolashaq urpaǵymyzǵa asa kóp júk qaldyryp ketemiz. Keıingi urpaq ne alǵys, ne qarǵys beretin aldymyzda zor sharttar bar», ekenin Á.Bókeıhan taıǵa tańba basqandaı eskertip ketken. Osy ulaǵattardy sanamyzda saralaı alsaq, ásirese aýyl ákiminen bastap, Nur-Sultan qalasynda jaıly orynda otyrǵandar da túsinip túısinse, áttegen-aı azaıyp, bárekeldi molaıar edi.
12 Сәуір, 2019
Ǵylymy ozyq el – sanasy ozyq el
Bul kúnde bilseń barymtalaıtyn, bilmeseń qarymtalaıtyn ýaqyt. Bizdiń áleýet ázir barymta men qarymtadan alys, tek qarmap qalýǵa ǵana qaýqarly sıaqty. Jahannyń jeti túrli ilimdi bilýge umtylysyna zer salsańyz, bas shaıqaısyz. Qazir ǵylymnyń bas suqpaǵan salasy joq. Sebebi ǵylymsyz naryqta jolyńyzdyń bolýy da, alǵa qadam basýyńyz da, básekege qabilettilikti saqtaýyńyz da múmkin emes.
11 Сәуір, 2019
At qoıýda bizden asqan kim bar?!
Áriptesim Saparbaı Parmanqul Abylaı han dańǵylymen quldılaı tómen túsip, bólimshege asyǵys aıańdap kele jatady. Týra Arbatqa jetkende aldynan shyqqan bir bozbala eki qolyn birdeı umsyna usynyp «Assalaýmaleıkúm, Saparbaı aǵa!..» dep sálem bermeı me. Jyǵa tanymaı óńine úńile qaraǵanda, álgi jas jigit: «Aǵa, men Shámshi Qaldaıaqovpyn ǵoı!» depti.
10 Сәуір, 2019
Tárbıemen berilgen bilim – ólsheýi joq qazyna
Ataqty oıshyl Ábý Nasyr ál-Farabı «Adamǵa eń birinshi bilim emes, tárbıe kerek. Tárbıesiz berilgen bilim – adamzattyń qas jaýy, ol keleshekte onyń ómirine qaýip ákeledi» degen eken. Bul sózdiń rastyǵyn ómir tájirıbesi talaı márte dáleldegeni belgili. Balaǵa úlgili tárbıe bere alý – qoǵamnyń ózin, eldiń tiregin qalyptastyrý. Bul oraıda bizdiń ata-babalarymyz tárbıeniń orny bólek ekenin jaqsy bilgen. Sonyń ishinde balaǵa ónegeli tártip pen quqyqtyq tárbıe berý – ólsheýi joq qazyna deıdi.
09 Сәуір, 2019
Qaı memlekettiń de eń basty baılyǵy – adam. Qazyna, quıqaly jerdiń tósin emin-erkin jaılaǵan halqy bolmasa, qulazyǵan qý medıenge aınalyp, ózgeniń suqtana kóz alartatyn nysanyna aınalmaq.
08 Сәуір, 2019
Sıngapýr memleketiniń negizin salýshy Lı Kýan Iý bir sózinde «Eger bılik basyndaǵy jemqorlyqty qurtpasa, onymen kúresý esh nátıje bermeıdi» degen eken. Alaıda bılik basyndaǵy jemqorlyqty qansha jerden joıýǵa tyrysqanmen, onyń qurymaıtyndyǵy kórinip-aq tur. Ásirese, bizdiń elde sybaılas jemqorlyqpen kúres isi barynsha qatań ári úzdiksiz júrgizilip kele jatqandaı. Biraq tyıylar emes. Sondaıda «nelikten?» degen suraq týyndaıdy.
04 Сәуір, 2019
Әлем әдебиеті ойлы шығармаларға зәру
Жастардың талабына табалдырық болатын жақсы жылда жас қаламгерлеріміз, жас аудармашыларымыз, жас сыншыларымыз мемлекет тарапынан үлкен қолдауларға ие болып, әлемдік аренаға бет түзей бастағанын жалғыз әдебиетшілер ғана емес, қоғамның кез келген мүшесі күтіп жүргендей. Себебі, әдебиет – ұлттың ұстыны, қоғамның барометрі. Жыл жастардыкі болғанымен, әдебиеттің айнасындағы мәселелердің барлығы ескі. Шешілмеген шетін сұрақтар, тарқатылмаған түйіндер осынау арнайы бетте талқыланып, таразыланады. Әдебиеттегі қасаң қағидалар мен бұзылмайтын бөгеттерді қазақтың жас қаламгерлері ертең-ақ жарып өтетіні сөзсіз. Үстіміздегі жыл сол бағытқа баспалдақ болса дейміз.
03 Сәуір, 2019
Vırtýáldy álemnіń ómіrge úlken ózgerіster ákelgendіgіn kórіp otyrmyz. Bіr-bіrіmіzben kezdesýden, sóılesýden qalyp baramyz. Buryn basqasyn aıtpaǵanda, redaktsıalardaǵy qyzmetkerler qoldary qalt etken sátte bіr-bіrіnen jıі jańalyq surasyp, ózara pіkіr almasyp júrýshі edі. Internet beleń alǵannan berі ol da azaıdy.
01 Сәуір, 2019
Bizdiń elimizde jol polısıasynyń qolyndaǵy ala taıaqty alyp tastaǵaly eki jyldan asyp barady. Halyq ony joqtap jatqan joq, qaıta alyp tastaǵany durys boldy degen sózdi kóbirek estımiz. О́ıtkeni ony kólik júrgizýshilerdiń kópshiligi jol polısıasy qyzmetkeriniń júgensizdigimen, ádiletsizdigimen, dórekiligimen, tipti turpaıylyǵymen de astastyryp jatatyn.
29 Наурыз, 2019
Qoǵam kóz jumyp qaraı almaıtyn máselelerdiń basynda bala densaýlyǵy tur. Búginde mańaıymyzǵa zerdelep qaraıtyn bolsaq, tyǵynshyqtaı, tolyq jasóspirimder kóbeıe túsken. Semizdik – aýrý bolyp esepteletindikten, qazirgi ýaqytta dıspanserlik esepke alynady. Sábı saýlyǵy ana qursaǵyna bitken kúnnen bastap qalyptasatyndyǵyn aldymen ata-anasy túsinýi qajet.
19 Наурыз, 2019