Ауыз су – өмір, денсаулық. Оңтүстікте 900-ден астам ауылдар бар болса соның 512-сінде ауыз су мәселесі күрделі күйінде қалып келді. Қазір ауылдардың жанынан күркіреп ағып жатқан өзендер жоқ. Болған жағдайда да тазартылмай ішілген су қауіпті.
Облыстық әкімдік құдықтан немесе тасымалдап су ішіп отырған ауылдардың проблемасын шешіп, тәулігіне 24 сағат таза су беруге барша мүмкіндіктерді жасап жатыр. Оның сыртында ұйық басқан арықтарды тазарту, дренаж жүйелерін жаңарту бар. Мұның бәріне техника керек. Жыл сайынғы мемлекеттік сатып алуда жеңіп алған мердігерлердің көбінің артынан арыз борап жатады. “Іс бітті, қу кетті”. Қазанның құлағын ұстағандарға ұстататындарын былай қойғанда, өзінде қалатын пайданы көбейту үшін таза құбырдың орнына бұрынғы өндіріс орындарынан қазылып алынған, ішінен жермай иісі аңқыған, сыртын тот жеген құбырларды салып беріп, сытылып кететіндер бар. Мұндай көзбояушылықтардан құтылудың жолы – аудан-қалалардағы сервистік орталықтарды күшейтіп, аудан, қала әкімдігіне қарасты мемлекеттік қазыналық кәсіпорындарды арнайы техникалармен қамтамасыз ету. Облыстық әкімдік облыстық мәслихатпен келісе отырып облыстық бюджеттен 954 млн. теңгеге 221 дана техника мен қондырғы сатып алып, аудан, қалалардағы мекемелерге бөліп берді. Атап айтсақ, автокран, трактор-экскаватор, доңғалақты трактор, трактор тіркемесі, шеберхана автокөлігі, жылжымалы компрессор, газбен дәнекерлеу жабдығы, металл жону станогы, су сорғыш және жүк тасу мен автотиегіш техникалар сервистік орталықтардың бір қолын екі етті десе де болады.
Техникалар Шымкенттегі Әл-Фараби алаңында мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын басшылары мен техника жүргізушілеріне табыс етілді.
– 2009 жылы облыста 96 коммуналдық кәсіпорындар болды, – деді облыс әкімі Асқар Мырзахметов. – Оларға талдау жүргізгенімізде тоқсанға жуығының аты бар да заты жоқ болып шыққандықтан тараттық. Олардың жылдық табысы 5-10 млн. теңге болып келген екен. Оңтайландыру, жаңа техникалармен қамтамасыз ету арқылы 500 млн. теңгеге табысқа шықты. 2010 жылы 47 су шаруашылығына бюджеттен 725 млн. теңге қаралған болса, өзіміздің қазыналық кәсіпорындарымыздың есебінен 275 млн. теңге үнемделді. Сондықтан, бұл бағыт өзіне артылған сенімді ақтады.
Облыс әкімі осы арнаулы техникалар ауыз су, ауылдарды газдандыру, каналдарды тазарту сияқты жұмыстарда жақсы жеміс беретіндігіне сенетіндігін, Тәуелсіздіктің 20 жылдығына арналған тарту екендігін айтты.
Тұсаукесерде сөз алған облыстық мәслихаттың депутаты Аманұлла Раманқұлов сервистік орталықтарды аудан бюджеті есебінен де қолдау қажеттігіне тоқталып, осы техникаларға қосымша 4 бұрғылау қондырғысы сатып алынғандығын айтты. Яғни, құдықтарды бұрғылау жекенің емес, мемлекеттің есебінен жүргізіледі. Халыққа пайдасы үлкен. Аудан, қала әкімдерінің атынан 29 техникаға ие болған Мақтаарал ауданының әкімі Серік Тұрбеков облыс әкімдігі мен облыстық мәслихатқа ризашылығын білдірді. Жаңа техникаға ие болған жүргізушілер енді күрмеулі мәселелерді өзіміз шеше аламыз дейді.
Бақтияр ТАЙЖАН.
Оңтүстік Қазақстан облысы.