Қызбелдегі ел қызыл су ішіп отыр

Қызбел – Жангелдин ауданындағы бұрынғы үлкен шаруашылық болатын. Бүгінде Саға ауылдық округінің айма­ғына кіреді. Мұнда алаш арыстары Мір­жақып Дулатов пен Сейдәзім Қад­ыр­баевтың, Әлмағамбет Қасымовтың, мемлекет және қоғам қайраткерлері Мұқат­ай Жұрмұхамедов пен Асқар Закариннің, көрнекті ғалымдар Фазылхан Бәйімбетов пен Сайлау, Сәбит Байзақовтардың, жазу­шы, этнограф Сейіт Кенжеах­метов­тің кіндік қаны тамған. Сәбит Мұқанов­тың «Мөлдір махаббат» романының кейіпкерлері – Сұлтанбек (Бүркіт) пен Бәтиманың (Бәтес) туып-өскен, мектеп табалды­рығынан аттаған киелі жері де осы. Бұл өлкеде ақиық ақын Ғафу Қайырбеков еңбек жолын бастап, атақты «Қызбел суреттері» өлеңдер топтамасын жазу арқы­лы қазақ поэзиясының қабыр­ғалы тұлғасына айналған. Қайсыбірін айтамыз, қасиетті де шежірелі аймақтың тағы­лымды тарихы келер ұрпақтың кәдесіне әбден жарайтындығы қуанышқа бөлейді. Сол шежірелі де киелі елі ала жаздай шерлі күйде өмір сүріп жатыр. Ауыз судың бірден-бір көзі Қоңыраулы өзені­нің суы алдымен құрттап кетіп, кейін кәдімгі қанды ірің түстес қызыл суға айналып, ішуден қалды. Мүм­кіндігі барлар Арқалықтан қалбырлы су тасып пайдалануда. Ал қолы қысқалар амал­сыздан қызыл суды қорек етуде. Шайға қайнатып, қасық салғанда, ол қап-қара болып тотығып кетеді екен. Бұл неткен күйдіргі екеніне жұрттың басы әлі қатып жүр. Ауыл халқы қанша сабырлы, көнбіс десек те мына келеңсіздік әркімді титық­татып тұр. Анау бір кезде әр деңгейдегі зертханаға су апарып тапсырылған екен, оның нәтижесі де дүдәмал секілді, ашық жарияланбапты. Аудан, облыс әкімдігі неге енжарлық танытады? Осы жағдай келесі жылғы көктемде де қайталан­басына кім кепіл? Жалпы алғанда, «Ақбұлақ» ауыз су бағдарламасының шапағаты шалғай­дағы ауылдарға тимей жатқандығының бі­р көлеңкелі жағын осындай келеңсіз­діктен аңғаруға болар. Халық қамын кім ойлай­ды? Дабыл қағатын кез жетті емес пе? Адам денсаулығын күйттесек, мұн­дай шектен шыққандықтың кесірін кім тый­мақ? Әр деңгейдегі денсаулық сақтау ор­гандары неге үнсіз? Эколо­гиялық ұйым­дар ше, жұмған аузын аш­пайтын. Ел іші дүрбелең. Күйзеліс мең­деген. Бұл апат ненің сойқаны екендігін болжап біле алмай, дал болып отыр. Қайсар ӘЛІМ, Қостанай облысы.