Таным • 03 Наурыз, 2020

Менің үлкен Отаным!

350 рет
көрсетілді
6 мин
оқу үшін

Батыс Қазақстан облы­сында корей этносы­ның 700-дей өкілі бар. Олардың көбі ауыл шар­уа­­шылығы саласын­да еңбек етеді, бау-бақша, көкөніс өсіреді. Әрине өнеркәсіп сала­сын­да, мемлекеттік қызметте жүрген қан­дас­­тарымыз да бар. Бірақ бізге олар­дың басын қосып, көп­ші­лік шаралар өткізу оңай емес.

Менің үлкен Отаным!

Мысалы, қазір «бір күні – жылға азық» болатын көктем жақын, еңбек адамда­ры бір қолын екі ете алмай жүр. Соған қарамастан, жа­қында жылдық қорытынды кон­цертімізді бердік, Орал қала­сы­н­дағы «Достық үйінде» көрме ұйымдастырып, салт-дәс­түріміз бен мәдениетімізді көр­сеттік.

Тағдырдың жазуымен ко­рей­­лердің қазақ топырағына кел­­геніне 83 жылға ауып барады. 2012 жылы облыстағы корей қауымдастығы бас­қар­ма­сының бастамасымен Орал қаласында «Қазақ халқына мың алғыс!» атты мемориал тұрғыздық. Ескерткіште аялы алақанда тұрған жүрек бей­неленген. Біз 1937 жылы ата­жұрттан күштеп қоныс аудар­­­ған ата-бабамызды жыл сайын осы жерде еске ала­мыз, ол­ар­дың көрген қиын­ды­ғын ұмытпаймыз, ұрпақтан-ұр­паққа жеткіземіз. Біз қазақ халқына корейлердің ба­сы­на ауыр күн туғанда жәр­дем бергені үшін рахмет ай­та­­мыз. Сол кездері қазақ хал­қы­­ның өзіне де оңай бол­ған жоқ еді, кедейшілікте еді. Соған қарамастан, жарты нанымен, киімімен, баспана­сы­мен бөлісті. Қазақтар өзде­­рінің жомарттығымен, қа­йы­рым­дылығымен бүкіл әлемге толерантты, өте мейі­рім­ді, қонақжай халық екенін дәлел­де­ді. Біз мұны өз басымыздан өткердік. Қазақ үшін ауып келген корей де, чешен де, поляк та бірдей болды, ешкімді дініне, түріне бөліп алаламады, бәріне құшағын ашты. Міне, бүгін біз бәріміз бір атаның баласындай болып, ел игілігі үшін қызмет етудеміз.

Біздің Тұңғыш Прези­ден­тіміз, Елбасы Нұрсұлтан Назар­баев «Біздің елдегі ша­ғын халықтар үшін Қазақстан – кіші Отан» деген еді. Бірақ мен үшін Қазақстан – үлкен Отан! Өйткені Қазақстанда менің балаларым туды, өсті, адам болды. Мен өзім де осы жерде адам болып қа­лып­тас­тым, білім алдым. Әлемдегі ең қымбат қазына – адам ден­саулығы үшін күресетін дәрі­гер мамандығын игердім. Бүгінде Бөрлі аудан­дық мәслихатының депутатымын.

Жеке өз басым қазақ хал­қы­­на разылығымды білді­ру үшін жетімдер үйінен қазақ баласын асырап, бауырыма бастым. Біздің үйге келген­де Асхат 14 жаста болатын, қазір жасы 26-ға қарады. Мен оған өз бойымдағы барлық жақ­сы дағдымды беруге ты­рыс­­тым. Екі жыл бұрын ұлым­ды үйлендірдім, былтыр қа­зақ келінім маған немере сый­­лады. Осылайша Орал қала­сында менің тағы бір үйім пайда болды. Ұлымды пат­ри­от етіп тәрбиеледім, ол өзінің тарихын, ана тілін жақ­сы біледі. Оған қоса ұлым корей мәдениетімен де жақ­сы таныс. Қазақтар айт­қан­дай, «екі енені тел емген тел­қо­ңыр­дай» болды. Біз­дің қарым-қатынасымыз өте жақсы.

Жалпы, біздің әулетіміз – сан ұлттан құралған интернационал шаңырақ. Біздің арамызда өзбек те, неміс те, орыс та, чешен де, белорус та бар. Біз өте тату, ынтымақта өмір сүріп келеміз. Қазақ хал­қына тек бейбітшілік, ба­қыт тілейміз. Тыныштық – қорғауды тілейді. Сәл ұш­қын­­­нан өрт шығатынын біз Қор­дай оқиғасынан көрдік. Біз ол оқиғадан сабақ алуымыз керек, Тұңғыш Президент салып берген ынтымақ жолымен жүруіміз керек. Біздің елдегі Ассамблея институты – бүкіл әлемде жоқ достық ордасы. Біз, батысқазақстандық корейлер де ел ынтымағы үшін бар күшімізді жұмсаймыз.

...Былтыр досым Владимир Хон екеумізді Ақжайық ауда­нын­дағы Жаңабұлақ ауылына шақырды. Ауылының тарихын зерттеп жүрген жас жігіт үлкендерден осы елді мекеннің бір көшесі бұрын «Корейлер көшесі» деп атал­ға­нын естіп, оның сырын білмек болады. Сөйтсе 1937 жылдың қара күзінде 41 корей отбасын дәл осы ауылдың сыртына әкеліп, түсіріп кеткен екен. Ай­далада, қара суық­та жат жер­ге тап болған бей­ша­­ра­лар сол түні балалары мен әйел­де­рін ортаға алып, бір жерге ұйысып түнейді. Сол түні қалың қар жауып, бәрін басып қалады. Ертеңіне таң­ер­­тең осы жерден кішкене қызын ертіп өтіп бара жатқан жер­­гі­лік­ті малшы қазақ бел­гі­сіз төм­­пешікті байқайды. Асты­нан болар-болмас бу шығып, қозғалатындай. Сол жерде қызы екеуі қар астынан 162 адамды қазып алып, ауылына алып келеді, әр үйге бөлісіп алады. Келер көктемде бұл корейлер өз­де­рі­не үй салып, ол көше «корей көше» аталған екен. Осы ауылдан 3 шақырым жерден корейлер егіс алқабын жасап, Жайықтан су тартып, күріш егіпті. Осының бә­рін қолмен жасаған. Қанша еңбек десеңші. Міне, 1937 жыл­­дан 1949 жылға дейін ко­рей­лер сол ауылда еңбек етті. Тек 1949 жылы корейлер­ге көшіп-қонуға рұқсат берілген соң ғана олар аласапыранда адасқан өзге ағайындарын іздеп, оңтүстікке ойысты. Бі­ле­­сіз бе, дәл осы Жаңа­бұ­лақ­­­қа тағдыр айдап әкелген 162 адамның бірі Владимир Нико­лайұлының анасы екен. Ол бүгін тірі, 91 жаста, Та­раз­­да тұрады. Осы оқи­ға­ны естіп, қатты толқыған Владимир Хон: «Қазірден бас­тап Жаңабұлақ ауылының әр тұр­­­ғыны – менің бауырым!» деді. Біз ата-бабамыздың көз жасы мен маңдай тері сіңген күріш алқабы орнына барып, топы­­раққа тәу еттік. Мен сол жерден бір шөкім топырақ алып, Ақсай қаласындағы музейге қойдым...

 

Виталий АН,

Корей этномәдени бірлестігінің жетекшісі

 

Батыс Қазақстан облысы