Экология һәм ескірген көлік

Бүгінде халықаралық қоғам­дас­тық қоршаған орта мәселесіне ерекше кө­ңіл бөліп отыр. Әлемнің бұған алаңдауы бе­кер емес. Ғалымдар климаттың өзгеріп, жа­­­һандық жылынудың адамзатқа тигі­зе­тін зияны туралы талайдан бері айтып келеді.

12 Тамыз, 2021

«Ол – оңбаған, бірақ өзімдікі»

Солтүстік Қазақстан облысының бұрынғы әкімдерінің бірі тапсырған шаруасын шала атқарған іс басқарушысына өз орынбасарының көзінше қатты зекіп ұрсып, кабинетінен қуып шығыпты. Сонда орынбасары: «Бәленшеге, жүйкеңізді жұқартатын мұндай қызметкерді неге ұстайсыз? Пысықтау біреуді алмайсыз ба?», дейді. Бір стақан су құйып ішіп, ашуын басқан әкім: «Ақылың өзіңе. Өйткені команда деген ұғым бар. Иә, ол – оңбаған, бірақ өзімдікі», депті. Осы сөз іле жергілікті шенеуніктер арасында таралып, олар ауыздарынан тастамай айтып жүретін нақылға айналып кеткен.

11 Тамыз, 2021

Мәдениет: символ мен идея

Сүлеймен патшаның жүзігінде: «Бәрі де өтпелі. Бұл да өтеді» деген жазу болған екен дейді. Сүлейменнің жүзігін кім та­ғып көріпті, бірақ әрбір адам осы бір ойды, сезімді өз өмірінде әйтеуір бір кеші­реді. Бұл – көңілдің күйі, адам өмірі­нің көңіл күйі ғой. Уақыттың көңіл күйі. Ұлан­ғайыр даланың қайсыбір шоқы­сында отырып «Ахау, арман, дүние – жал­ған» деп аһ ұрған қазақтың, «дүние – бір қисық жол бұраңдаған» деп шерлене ыңылдаған қазақтың қай перзенті де осы күйді кешкен, кешіп те келеді, кеше де бермек.

06 Тамыз, 2021

Жол апатын қайтсек азайтамыз?

Елімізде жол-көлік оқиғаларынан болып жатқан адам шығыны мына әлемді жайлап, құтымызды қашырып тұрған коронавирус індетінен көз жұмып жатқан жамағаттың санынан кем түспей тұр. Яғни жол апаттарынан қаза тапқан отан­дас­тарымыздың қатары қалың. Бұл – демо­графиялық жағдайы мәз емес еліміз үшін үлкен шығын.

04 Тамыз, 2021

«Қосшы» атауынан құтылу керек

Елорда іргесіндегі Қосшы ауылына Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен «облыстық деңгейдегі қала мәртебесінің» берілуі жол, жарық, жылу секілді әлеуметтік проб­ле­ма­лардың асқынуы салда­ры­нан жиі шу шы­ғарып жататын қос­шы­лықтардың кө­ңілін біраз көншітіп тас­та­ғандай.

03 Тамыз, 2021

Тойды тоқтатпай төніп тұрған тажалдан құтыла алмаймыз

Ресми мәліметке жүгінсек, коронавирус алғаш тіркелген сәттен бастап індеттің covid-19 (ПЦР+) түрін 572 576 адам жұқтырып, одан 473 344 адам жазылып шық­­са, қайтыс болғандар саны 5 866-ға жетіп­ті. Сондай-ақ осы кезде індеттің covid-19 (ПЦР-) бойынша 60 893 адам сыр­қат­танып, оның 54 550-ы сауықса, 3 711 адам бақиға аттаныпты.

02 Тамыз, 2021

Ырым-тыйым деген болмаушы ма еді...

Қазақтың ырым-тыйымдарын хал­қы­мыз­дың ұлттық болмысынан бөліп қарау мүмкін емес. Олардың адам мен қоғамның әлеу­м­еттік тіршілігін қамту деңгейінің жо­ға­ры болғаны соншалық, қазақ халқына осын­шама жерді игеріп, оған ие болып және ұлт ретінде алға жылжуына мүмкіндік бер­ді.

30 Шілде, 2021

Жеңіл табыс – күмәнді мәміле

Нарық заманының қыспағы ма, қазір жеңіл жолмен қомақты қаржыға кенелгісі келетіндер көбейді. Жанды қинамай, көл-көсір байлыққа ие болғысы келгендер күмәнді ұйымдар құрған қақпанға түсіп те жатыр. Бірақ тауы шағылып, беті қайтып жатқан адамдар көрінбейді. Біріншісінің тұзағынан шықса, екіншісіне ұрынып жатады. Тек былтырдың өзінде он мыңдаған адам қаржы пирамидасына алданып қалған. Уәкілетті органдар 2020 жылы жалған қаржы ұйымдарына қарсы 217 қылмыстық іс қозғап, оның 116-сын сотқа жөнелткен.

29 Шілде, 2021

Кемшілік пен кешірім

Бұрыннан бар ма еді, әп-сәтте-ақ айтқан сөзіңді әлемге таратып жіберер әлеуметтік желі пайда болған соң қарға түскен кө­мір­дей көп көрініп қала ма, бізде бірін-бірі айыптауға, кемшілігін көпке көрсетуге, кемістігін елдің алдында ашуға құмартып тұратын бір әдет пайда болды.

28 Шілде, 2021

Қорқудан қалдың ба, қазағым?..

Былтыр коронавирус пандемиясы үдеп тұрған кезде осы індет ошағы болған Қытай елінде аса қатерлі дертпен күрес қалай жүргізіліп жатқандығы көрсетілген бейнежазба көзіме түскен еді. Онда полицейлер мен санитарлық-эпидемиялық қызмет мамандары көшеде бірлесе іс-қимыл жасап, көлік жүргізушілерін тоқтатып, денелерінің температурасын өлшеп жүргендігі бейнеленген.

27 Шілде, 2021

Өркениет өлшемі

Ел басына күн туған қандай қиын-қыстау заман болсын, қазақ халқының қайырымды, қамқор қалпынан ай­нымағанына тарих куә. Алапат індет шартарапты шыр айналдырған қазіргі шырғалаң шақта да болмысымызға біткен шарапатшыл, мейірбан сияқты асыл қасиетімізден ажырап қалмағанымызды көріп отырмыз. Ағайынның ғана емес, адамзаттың амандығы қайғы болып тұрған алмағайып кезеңде жақыныңа жанашыр болу құр ұран күйінде қалмай, іс жүзінде ізгі амалдарға бастап жатқаны рас.

26 Шілде, 2021

Аласарған арман

Ауылдан анасы дайындап жіберетін құрт-майды табыс көзіне айналдырып, аз нәпақамен екі үйлі жанды бағып жүрген отыздың ішіндегі келіншек тір­шілік тауқыметі жасытқан даусымен өткен өмірі мен болашақта болуы ықтимал қорқынышы туралы айтып отыр.

23 Шілде, 2021

Азаматтарды алаламайық

«Газетпен шыбынды және... министрді «өлтіруге» болады». Өркениетті мемлекеттерде ертеректе айтылған осы сөз бүгінде біздің елде де өмір шындығына айнала бастағандай ма, қалай? Мәселен, жуырда «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» акцио­нерлік қоғамының меншігіне өтіп, бағыт-бағдарына қазіргі заман талабына сай  өзгеріс  енгізіліп жатқан «Казахстанская правда» республикалық газетінде жария­ланған, Солтүстік Қазақстан облысында «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы бойын­ша жұмыс күші артық оңтүстік өңірлерден көшіп келген қоныс аударушыларды қабыл­дау ісінде өрескел кемшіліктерге жол беріл­гендігі өткір сыналған мақалаға орай Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев­тың тапсырмасымен кешенді тексе­ріс жүр­гізіліп, нәтижесінде аталған өңір­дегі Айыртау және Есіл аудандарының әкім­дері қызметтерінен босатылып, облыс пен аудандық деңгейдегі бір­қатар бас­шы тәртіптік жауапкершілікке тартылды.

20 Шілде, 2021

TikTok мәдениетті қалай матады?

Байқасақ, мәдениетке енетін жа­ңа­лықтар жымын білдірмей мы­сық­табандап келіп, мықтап тұрып ор­ны­ғып алғаннан кейін нәтижесін бір-ақ көр­сетеді екен.

19 Шілде, 2021

Тыйым тиімді ме?

Әлем болып күресіп, әлі келмей жат­қан бір мәселе бар. Бұл – бесіктен белі шық­пағандардың жастайынан темекіге үйір болуы. Келешекте қос өкпесі күркілдеген шылым­қорлар да, денсаулығы дімкәстар да осылар­дан шығады. Болашақты қорғап, теме­кіні қойдыру үшін мемлекеттер, халық­аралық, қоғамдық, үкіметтік емес ұйымдар түрлі қадамдарға барып жатады. Бірақ түбе­гейлі халқына темекіні тастатқызған ел бар ма?

16 Шілде, 2021

Демократияның даңғыл жолы

Биыл елімізді үлкен саяси сынақ күтіп тұр. Бұл – ауыл әкімдерін сайлау. Бұ­ған басымдық беруіміздің, саяси сы­нақ ретін­де ерекше атап көрсетуіміздің бір­неше се­бе­бі бар.

15 Шілде, 2021

Қосшы күрмеуі

Осыдан жиырма жыл бұрын елордаға көшіп келгенімізде бір шаруаның ретімен қала іргесіндегі Қосшы ауылы­на барғаным есімде. Сол кезде ол бір кеңшардың орталығындай ғана шағын ауыл екен. Ауылдың орталық бөлігінде Хрущев, Брежневтер заманындағы бес қабатты төрт-бес үй тұрды. Қалғанының бәрі жатаған үйлер еді. Уикипедия деректеріне қарағанда, 1999 жылы мұнда 1742 адам болса, 2009 жылы тұрғындар саны 4527 адамға жеткен. Ал қазір кент туризмді дамытуға лайық көз тартарлық шағын қалаға айналып үлгерген.

14 Шілде, 2021

Білім алып келетін бақыт

Әл-Фарабидің айтуынша адам бала­сы жаратылысынан қабілетті болады, со­ның арқасында оның әрекеттері, жан аф­фектілері және ақыл-парасаты тиісінше жақ­сы болады немесе жақсы болмай шы­ғады. Осыдан келіп адам не тамаша немесе оң­баған әрекеттерге барады. Мұны туды­ратын күйді ғұлама мінез-құлық деп атай­ды. Мінез-құлықтың дұрыс немесе бұ­рыс қалыптасуы әдеттерге байла­нысты, қайталанған әдеттер мінезге айналады.

13 Шілде, 2021

Кеше – әнші, бүгін – басшы...

Ертеректе әжептәуір аты шыққан театр режиссері бір өңірде жаңадан ашылған облыстық қазақ драма театрының дирек­торлығына тағайындалды. Ол әу басында жас әртістер ұжымын алға жетелеп, бір­шама шығармашылық жетістікке қол жет­кізгенімен, көп ұзамай жаманаты есті­ле бастады.

12 Шілде, 2021

Ат қойғанда абай болған жөн

Қазақ журналистерінің телеграм чатында бір әріптесіміз: «Қала күніне орай мерекелік эфирге Саммит, Азиада, Бәйтерек есімді балаларды шақырамыз» деп хабарлама беріпті. Мұндай есімдер шынымен де бар ма деп ойлап қалдық басында. Іле интернетті ақтарып, статистиканы қарасақ, расымен Қазақстанда Саммит деген есімі бар 22 ер бала, Саммита атты үш қыз және 15 Саммитхан бар екен.

08 Шілде, 2021