Пікірлер
Өткенде жақыны қайтыс болған бір танысымызға көңіл айтуға жиналдық. Бағытымызды білу үшін жалма-жан хабарландырудағы мекенжайға үңілдік. Көшесі мен нөмірі көрсетілгеннен кейін «Пәлен» мейрамханасы, деп жазылыпты.
20 Қараша, 2023
Әр қазақтың кішкентайынан бір көрінбейтін бәсекелесі бар. Ол – «жұрттың баласы». Балдырғанның намысын қамшылау үшін сол бақталасының атын айтсаң жеткілікті. Осы бала күнгі әдетпен күнделікті өмірде де өзімізді сынау үшін өзгенің жетістігін мысалға келтіріп жататынымыз рас. Мәселен, тіл мәселесі қозғала қалса, көбіне-көп «жұрттың баласының» рөлін еврейлер сомдайды. Атам заманында өліп қалған тілдерін атом заманында қайтадан тірілтіп алған деп жер-көкке сыйғызбай мақтап жүреміз.
19 Қараша, 2023
Кейде кешқұрым жаяулатып «Меломан» кітап дүкеніне барамын. Жастар көп жүреді. Иә, орыстілді жастар. Біз де жаңа шыққан кітаптарды көруге, мұқабасы мен сапасын, безендірілуін байқау үшін кіреміз. Жақсы кітап көрсек, іштей қазақша кітаптар да осындай форматта, сапалы шықса деп қызығасың. Енді бір ойың, кітап шығаруға керекті ең басты деталь – қағаз өндірмейтін елде баспа саласы қарқынды дами қояр ма екен дейді. Сөйтіп тұрғанда қазақша кітаптардың сөресіне жақындайсың: сол Абай, сол Бейімбет, сол Әуезов... Сырт көзге бүгінгі әдебиет өткен дәуірдегі классиктермен тоқтап қалғандай көрінеді (оның өзі оқылмайды). Жаңа заман әдебиеті жоқтың қасы. Сондықтан қоғам кітап оқымайды деген – жаңсақ түсінік. Оқиды. Бірақ қазақ әдебиетін емес.
15 Қараша, 2023
Қазір қоғамда қызу талқыланып жатқан тақырыптың бірі – Ұлттық экономика министрі болған Қуандық Бишімбаевтың үстінен «Адам өлтіру» бабымен қозғалған қылмыстық іс. Жұртшылық экс-шенеуніктің әйелі Салтанат Нүкенова-ның өліміне қатысты істің әр сатысын жіті бақылап отыр. Неге? Мәселе Бишімбаевтың «белгілі тұлға» болғандығында ғана емес, қылмыстың асқан қатыгездікпен жасалғанында да жатыр.
14 Қараша, 2023
Медиакеңістіктегі бәсіміз қандай?
Қазіргі таңда еліміздің медиакеңістігінде ықпалды әрі мән-маңызы жоғары контент қалыптастыру аса қажет. Сондықтан саланың бағдар-пайымы, негізгі ұстанымы жүйеленуге тиіс. Бұл туралы әрдайым сөз қозғалып жүргенімен қандай да бір іс-қимыл байқалмайды. Әрине, аталған бағытта тиісті жұмыстар қолға алынып жатуы да мүмкін, бірақ оның әсері қоғамда сезілмейді.
12 Қараша, 2023
Қазақ халқының өмір сүру салтында өте ертеден қалыптасқан аса бір құнды қасиеті – қонақжайлығы. Ұлтымыздың осы бір дәстүрі хақында этнограф-археолог, тарих ғылымдарының докторы Халел Арғынбаев «Қазақтың отбасылық дәстүрлері» атты ғылыми-танымдық монографиясында: «Қазақ отбасына тән ерекше абзал қасиеттерінің бірі – ежелден бері келе жатқан қонақжайлығы. Қазақ үшін қонақтың таныс болуы, теңдес болуы шарт емес, әрбір жолаушы-қонақ қонған үйіне «бөлінбеген еншім бар» деп қонақасысын талап етеді», деп жазыпты.
09 Қараша, 2023
Қасым Аманжолов «Көп туса қазақ дәл сіздей қызды...» деп жырға қосқан ана тіліміздің абыз анасы, академик Рәбиға Сыздықовадан сұхбат алу қай тілшіге де жауапкершілік жүктейтін еді. Академикпен сұхбат тыңғылықты әзірлікті қажет ететін. Кітапханаға барып, еңбектерімен танысып, кейіпкер болмысын ашудың бар қырын зерттеп барып, жүрексіне тұрып телефон шалар едік.
08 Қараша, 2023
Халқымызда жиен ұғымына қатысты мағынасы бір-біріне қарама-қарсы келетін нақылдар бар. «Жиен ел болмас, желке ас болмас» деген ағайынға «Жиен неге ел болмасын, малы болса, желке неге ас болмасын майлы болса?» деген қарсы уәж айтылғаны мәлім. Бұған қоса, «Жігіттің жақсы болмағы – нағашыдан, үйдің жақсы болмағы – ағашынан» деген әлмисақтан бері айтылып келе жатқан сөз де бар.
07 Қараша, 2023
Қоғам ауысқан сайын құндылықтар да өзгеретіні мәлім. Әр замандағы жаңалықтар мен игіліктер де адамға әртүрлі әсер етеді. Қазіргі уақытта өмір сүру жеңіл дейміз. Жаһанданған әлем. Бейбітшілік заман. Смартфонды қоғам. Қолжетімді ақпарат. Көптеген мүмкіндік. Айға ұшамын десеңіз де – қалауыңыз. Бұрынғыдай хат танымайтын қараңғы қазақ жоқтың қасы. Сөйте тұра бүгінде, салыстырмалы түрде алсақ, газет-журнал, кітап оқитын адам аз. Театрға баратын көрермен көп емес. Заманның қиын кезінде әр үйге газет келетін, жастар кітап оқып жарысатын деседі. Қыз бен жігіт қол ұстасып, театрға асығатын деп жатады. Ал бүгінгідей тәуелсіз әрі бәрі қолжетімді уақытта рухани құлдырау белең алғаны – үлкен парадокс.
06 Қараша, 2023
Кадрлық ауыс-түйіс, қаржылық, саяси себептерге байланысты Үкіметте түрлі өзгерістер жүріп жатады. Жаңа министрліктер құрылады, қосылады, тіпті жабылып қалғандары да бар. Мәселен, кеңес өкіметінің тұсында Құрылыс материалдары министрлігі болған. Осынау министрлік қазіргі ТМД кеңістігінің шартарабында жүріп жатқан ауқымы орасан құрылыс нысандарына материалдардың өндірілуін, жеткізілуін, әсіресе сапасын қатаң қадағалап, ісін жүргізіп отырған. Бертінде осы министрлікті қайта құру туралы мәселе қаузаған материалдар да жазыппыз. Әлбетте, бұл – басы бөлек әңгіме.
05 Қараша, 2023
«Сабырбай-ау, саған не болған?»
Жақында саябақтардың бірінде 4 жасар ұлым екеуміз серуендеп жүрдік. Оның әңгімесі таусылған ба, сұрамайтынды сұрайды. Шаппа-шап жауап тауып тұрудың өзі – тәуір жетістік. Қасымыздан аяңдап өтіп бара жатқан егде тартқан ер мен әйел біз жаққа таңырқай көз салып, сәл аялдады да, қайта жүрді. Сосын қайта тоқтады.
02 Қараша, 2023
«Әйел көктен түскен жоқ, ол – еркектің баласы, еркек жерден шыққан жоқ, әйел – оның анасы» демекші, ер мен әйел жұп болып өмір сүруі табиғи заңдылық. Атақты жырау Майлықожа бабамыз: «Жақсы әйел жігіттің жақсы қылар жаманын, ұшқыр қылар шабанын, жаман әйел жігіттің тар қылады заманын, тайдырады табанын» деген екен. Сол сияқты атам қазақ: «Жақсы әйел – ырыс, жаман әйел – ұрыс» деп бекер айтпаған. Әйелі ерін сыйлап, бағына білсе ғана ұрыс-керіссіз бақытты отбасының келбеті қалыптасады.
31 Қазан, 2023
Бір айдың жүзі болды, «Egemen Qazaqstan» мен «Казахстанская правда» газеттері оқырманға ел егемендігі жарияланған кезеңнің естеліктерін, осыған байланысты танымдық материалдарды ұсынып келеді. Саяси үдеріске қатысқан аға толқын, өткен мен бүгінге көз салған жаңа буын Республика күнін ұлт құндылықтары аясында байыптай бастады.
24 Қазан, 2023
Елорда төрінде Digital Bridge 2023 халықаралық форумы өтті. Ілкімді іс-шараға Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың өзі қатысты. Жиынның ауқымын содан-ақ бағамдауға болады. Форумға шартараптың 30 елінен 300-ге жуық компанияның өкілдері ат басын бұрыпты. Алайда Астанада дүркіретіп жиын өткізгенмен, ақпараттық технология саласындағы кемшілік бастан асады.
15 Қазан, 2023
Аман-есен жеңілдеп, босанудан кейінгі бөлімге ауысқан кезім. Бір бөлмеде үш әйел жатқанбыз. Төрдегі төсектің жанында бала арбасы жоқ екен. Бала арбасы жоқ әйел дезинфекция жасайтын мамандай бүркене киініп, бір жаққа кетті.
03 Қазан, 2023
Күні кеше қазақ спортының жеңіс шежіресіне таңбаланатын тарихи белдесу өтті. Сербия астанасы Белградта өткен еркін күрестен әлем чемпионатында отандасымыз Ризабек Айтмұқан соңғы секундтарда әзербайжан балуанынан басым түсіп, жеңімпаз атанды. Тарихи дейтініміз, Ризабек – еркін күрестен әлемдік біріншілікте жеңіс тұғырына көтерілген тұңғыш қазақ. Бірақ...
20 Қыркүйек, 2023
Сәбиімізді аулаға алып шыққанда көпқабатты үйдегі көрші балалармен таныса бастадық. 9-11 жастағы балалар бөпемізді қызықтай ма, әлде өздеріне көңіл бөліп әңгімелескенді ұната ма, әйтеуір маңайымызға жинала қалады. Олардың кейбір ойлары кәдімгідей ойландырады.
12 Қыркүйек, 2023
Сүйіспеншілік – күллі жаратылыс атаулының себепкері. Соның ішінде сүйіспеншілікке құрылған отбасы бақытты болмақ. Отбасы немесе шаңырақ болашақта жұмақтың көркем сарайларының бірі немесе азабы ауыр тозақтың терең шұңқырларының бірі болуы әбден мүмкін. Отбасын жұмақ сарайына айналдыратын амал – сүйіспеншілік. Ал тозақтың шұңқырына түсіртетін іс – отбасы мүшелері бірін-бірі жеккөрушілік.
07 Қыркүйек, 2023
Дәл бүгін әділеттілік пен экономикалық бағдар мемлекетке де, қоғамға да өзекті болып тұр. Бұл ұғымдар – орнықтылықтың да, дамудың да тетігі. Өйткені олар заңдылықты, өркендеуді анықтайды.
05 Қыркүйек, 2023
Түркияға биылғы жазда тағы жол түсті. Бауырлас елге барған сайын көзге бірден түсетін бір ұлттық нақыш бар. Ол – Түркияның туы. Қызыл түстегі жарты ай мен жалғыз жұлдызды бөрі текті ер түріктің әр шаңырағынан ғана емес, көліктерінен, көшелерінен, әкімшілік ғимараттарынан, әрбір шағын дүкен мен үлкенді-кішілі кеме-қайықтарынан, тіпті теңізде басы қылтиған әр тау мен тастан да көруге болады. Көк теңіздің әр тұсында желбіреп тұрған түрік туы – «мына тас осы халықтікі, мынау тау осы мемлекеттікі» екенін үнсіз ұғындырып тұрғандай.
21 Тамыз, 2023